Op 27 april 1900 verscheen de krant die nu als oudste, nog bewaard gebleven, krant van Hardenberg bekend staat. Het betreft een editie van de ‘Hardenberger Courant’, het nieuws- en advertentieblad voor Stad en Ambt Hardenberg, Gramsbergen en omstreken. De krant werd gedrukt en uitgegeven door Aron Kropveld.
Over de geschiedenis van ‘de krant van Kropveld’ hebben we een hele bijdrage geschreven. Deze is te lezen op onze website:
Op 24 april 1933 vierde men het vierde eeuwfeest van de geboorte van prins Willem van Oranje. Op verschillende plaatsen in onze regio werd zijn geboortedag herdacht.
In Rheezerveen bijv. hield men een ‘Willem-van-Oranje-herdenking’ onder leiding van ds. Slomp. De zangvereniging gaf een uitvoering en onder leiding van de heer Lankkamp brachten de schoolkinderen het leven van de ‘Vader des Vaderlands’ in beeld. ’s Ochtends waren de schoolkinderen van Rheezerveen naar Heemse gewandeld om voor het gemeentehuis nationale liederen te zingen. De burgemeester sprak hen toe en trakteerde. ’s Middags volgden de kinderen van de bijzondere scholen in Heemse.
In Lutten werd herdacht door alle kinderen met de nationale driekleur naar school te laten lopen. Daar werden ze getrakteerd op lekkernijen en zongen ze vaderlandse liederen.
In Gramsbergen werd onder grote belangstelling een herdenkingsavond gehouden in de gereformeerde kerk, onder leiding van ds. Bavinck. Ook burgemeester Van Riemsdijk hield een toespraak en er werd medewerking aan de avond verleend door de muziekvereniging Soli Deo Gloria. ‘De kerk was geheel in oranje en met vlaggen getooid’.
In Bergentheim werd de geboortedag van de prins ook waardig herdacht. ’s Ochtends gingen de scholieren van alle vier scholen in optocht naar de garage van Van Roijen. Het Salland’s Volksblad schreef: ‘Een wedstrijd in het versieren van allerlei dingen, gaf aan het damescomité heel wat werk, om de uitgeloofde prijzen juist te verdelen’. ’s Avonds hield ds. Fritzsche in de gereformeerde kerk een herdenkingsrede. Deze werd beluisterd door een overvolle kerk.
Op 21 april 1945 verscheen de eerste na-oorlogse editie van ‘De Vechtstreek’. Na drie en een half jaar verplicht stilzwijgen kon de krant weer gedrukt en verspreid worden. Wonder boven wonder is een exemplaar van deze editie bewaard gebleven…
Men kon die dag o.a. lezen:
“Hardenberg vrij. Thans nu we ongeveer veertien dagen zijn verlost van den vreeselijken dwang der Duitsche nazi-heerschers, nu dringt het eerst goed tot ons door wat het wil zeggen, weer VRIJ te zijn. Hardenberg, voor den oorlog het drukke centrum van Noord-Oost Overijssel, was een doode plaats geworden. Men zag alleen nog kinderen, vrouwen en oude mannen op straat. De jongeren waren of naar Duitschland gevoerd, dan wel durfden zich niet meer op straat vertoonen. Men was nergens meer veilig en nooit meer veilig. Thans komt er weer fleur op de straat. Ieder durft zich weer vrij bewegen, de onderduikers komen bij honderden voor den dag, het normale leven begint weer te komen. Vooral de laatste weken van de heerschappij der Duitschers was de toestand tot het ondraaglijke opgeschroefd.
Arbeidsplicht, gijzelaars, en dan de laatste dagen de onophoudelijke stroom van terugtrekkende troepen. Uit hun verband gerukte onderdelen, loopend, op fietsen met en zonder banden, gedwongen vervoer door boeren met paarden en wagens en nog bij uitzondering een ‘gaspot’, en zonder uitzondering stelende en roovende bij de huizen waar zij langs kwamen, meepikkende het weinige dat zij ons in den loop der afgeloopen vijf jaar hadden gelaten. Donderdag 5 april bereikte de spanning haar hoogtepunt. De Duitschers trokken zich over de Vecht terug. Af en toe hoorde men doffe knallen van springende bruggen, later op den middag ratelden de machinegeweren der Canadeesche tanks, staande voor de vernielde brug over het Almelosche kanaal. Het duurde echter nog tot vrijdagmorgen half elf voor we inderdaad konden zeggen: we zijn bevrijd.
Toen kwamen de tanks en gevechtswagens Hardenberg binnenrollen en als bij tooverslag droeg ieder Oranje en was de plaats één vlaggentooi. Ook bij de Vecht deden de tanks de achtergebleven Duitsche troepen spoedig aftrekken, niet echter dan nadat veel schade aan de huizen op den Brink was aangebracht en de boerderij van den heer Slotman was afgebrand. Spannende dagen volgden nog. De Duitschers kwamen in Heemse weer opzetten, terroriseerden de bevolking. De leden der Ondergrondsche hadden moeilijke dagen, vooral toen een hunner de heer H. Scheffer uit Heemse, in den strijd voor zijn vaderland viel. Ook het verzet in Heemse werd echter gebroken en sinds dinsdag 10 april kunnen we zeggen: we zijn verlost van het gehate Duitsche juk. Sindsdien zijn duizenden auto’s, tanks, gevechtwagens door Hardenberg gerold, een overvloed van materiaal, zooals we dat hier van de Duitschers nimmer gezien hebben en vervulde onze harten met blijde hoop, dat ook het overige deel van ons vaderland spoedig den jubelzang der bevrijding zou kunnen aanheffen”.
Op 20 april 1960 vond de officiële opening plaats van het dorpshuis te Gramsbergen door gedeputeerde Joh. Zandscholten. Er was ook ruimte voor een plattelandsbibliotheek en een vestiging van ’t Groene Kruis.
Het Salland’s Volksblad schreef erover:
“Ter gelegenheid van de officiële opening van het dorpshuis waren velen derwaarts opgetrokken om in de feestvreugde te delen. De samenkomst vond plaats in de ruime gymnastiekzaal, die grotendeels gevuld was met genodigden. Als voorzitter van het stichtingsbestuur riep dr. Vasbinder allen een woord van welkom toe. Met name gedeputeerde Zandscholten die als voorzitter van de Plancommissie veel gedaan heeft voor de totstandkoming en nu de kroon op dit werk mag zien. Ook werd welkom geheten de heer Dijkstra, vertegenwoordiger van het Ministerie van Maatschappelijk werk en het Groene Kruisbestuur, dat meteen in de laagbouw een wijkgebouw opende.”
Deze kleurendia is gemaakt op 19 april 1963. De fotograaf was predikant E.J. Loor uit Heemse.
Gerrit Jan Kerkdijk ploegt op ‘den Askenkaamp’ in Heemse. Deze naam herinnert aan de boer die dit land in de zestiende eeuw bewerkte: Asken Askens met ‘seyne echte huysfrou Anna’.
Gerrit Jan was agrariër totdat de landerijen op de Heemser Es (De Norden en Het Hazenbos) volgebouwd werden. Op de achtergrond de pastorie van de hervormde kerk met links daarachter de Aerninckhoff en de kosterij.
