Toen, op 07 juni 1912: oprichting coöperatieve stoomzuivelfabriek.
Op 7 juni 1912 werd de Coöperatieve Stoomzuivelfabriek Gramsbergen opgericht, bij akte verleden voor notaris Rambonnet. Het zou echter nog enkele maanden duren voor de coöperatie actief werd. De zuivelfabriek was namelijk nog in handen van een naamloze vennootschap. In november besloten de leden (met 85 van de 125 uitgebrachte stemmen) tot ontbinding van die vennootschap. De fabriek en inventaris werden vervolgens overgeheveld naar de opgerichte coöperatieve vereniging.
De zuivelfabriek in Gramsbergen was al in 1893 opgericht. Er heerste indertijd malaise in de landbouw en veeteelt doordat de Nederlandse zuivel geduchte concurrentie uit het buitenland had gekregen. Onder andere door de oprichting van de eerste zuivelfabrieken, eerst op handkracht en later in de vorm van stoomkrachtfabrieken, kwam verbetering in die situatie. De Gramsberger zuivelfabriek was oorspronkelijk een particuliere onderneming. De heer Minkema was een van de pioniers die de fabriek liet bouwen.
Met de wijziging van NV naar coöperatie, op initiatief van voorstanders als Zwijze en Waterink, waren lang niet alle boeren even gelukkig. Zij geloofden nog heilig in het zelfstandig en vrij ondernemerschap en weigerden hun melk te leveren. Toch was het eerste jaar dat de coöperatieve fabriek draaide meteen al een succes; de melkaanvoer steeg met een half miljoen liter.
