Archieven: 2022-11-25

Toen, op 25 november 1858: gevecht op de ijsbaan.

Op donderdag 25 november 1858 vond op het bevroren kanaal bij Gramsbergen een vechtpartij plaats, waarbij bakker J.H. uit Gramsbergen zo verwond werd dat geneeskundige hulp moest worden ingeroepen. Wat was er gebeurd?

Gramsbergen, 29 nov. Gepasseerde donderdag kwam J.H, bakker en herbergier alhier, met eene slede met goederen van Hardenberg over het kanaal. Vijf personen, die van eenen schapenverkoop kwamen, reden hem voorbij, doch de zesde haakte met zijne schaats achter de slede en viel. De zes schaatsenrijders, door overmaat van sterken drank verhit en opgewonden, vielen daarop eenparig op J.H. aan, verbrijzelden zijne slede met een gedeelte zijner goederen, en sloegen hem toen zoo geweldig, dat bij heelkundige hulp heeft moeten inroepen. Een paar personen, die toevallig het kanaal passeerden, hebben J.H. ontzet, anders ware het welligt nog erger afgeloopen. Van dit feit is der bevoegde magt kennis gegeven zoodat ook bovenbedoelde personen zullen ondervinden, dat wat dronken gedaan wordt, nuchteren moet worden bezuurd.


Toen, op 24 november 1819: het nieuwe gemeentewapen.

Op 24 november 1819 werd door de Hooge Raad van Adel, van wege de koning het officiële gemeentewapen van gemeente Stad Hardenberg vastgesteld. Deze bevestiging in het bezit van het gemeentewapen, zijnde een schild van lazuur beladen met den Heiligen Stephanus den martelaar, van zilver, houdende in deszelfs linkerhand een rood boek en staande in een met rijen pilaren voorzien kerkgewelf van zilver; het schild gedekt met een kroon van goud, wordt nog altijd goed bewaard in het Gemeentearchief Hardenberg.


Toen, op 23 november 1942: joodse onderduikers gearresteerd.

Op 23 november 1942, ’s avonds tegen 11 uur, werden in de woning van pluimveehouder Pieter Snoeijer en echtgenote Stofferdina van der Laan te Slagharen R-296 twee ondergedoken joden gearresteerd door wachtmeester der marechaussee Johan Volkerink en gemeenteveldwachter Theodorus Hendrikus Schuurman. Zij hadden de woning van Snoeijer doorzocht op last van rijksrechercheur Hoekstra te Arnhem, toen ze op zoek waren naar ‘een persoon’.

Die gearresteerde joden waren Leonard Rosendaal en echtgenote Julia Frankenhuis uit Goor. Zij waren overgebracht naar Hardenberg en gevangen gezet in de marechausseekazerne aan de Gramsbergerweg. Julia was in het bezit van een vervalst persoonsbewijs. Uit het bewaard gebleven proces-verbaal van de marechausseebrigade Hardenberg blijkt verder dat Leonard en Julia waren ondergedoken met behulp van onderwijzer Huisman uit Mariënberg. Huisman was ook al door de rijksrecherche gearresteerd. Het echtpaar Rosendaal en Pieter Snoeijer waren twee dagen na de arrestatie overgebracht naar de Sichterheitspolizei in Arhem.

Op 11 december 1942 werd Julia vergast in Auschwitz, oud 25 jaar.
Leonard overleed op 16 maart 1943 in het kamp Bobrek in Opper-Silezië, oud 24 jaar.


Toen, op 12 november 1910: pakhuis Aurora.

Op zaterdag 12 november 1910, ’s middags om 12 uur, werd door het bestuur van de Coöperatieve Landbouwersbank en Handelsvereeniging te Stad Hardenberg in het café Frijling aanbesteed: het bouwen van een pakhuis aan de Stationsstraat te Hardenberg.

Genoemd pakhuis bestaat nog altijd, hoewel het al decennia geleden is verbouwd tot woonhuis. Het is thans geadresseerd aan de Stationsstraat 33a. De geschiedenis van het voormalige pakhuis, dat de welluidende naam ‘Aurora’ zou dragen’, leest u op onze website.