Stad- en Ambt Hardenberg en Gramsbergen: Quotisatie (1750)

‘Personele Quotisatie’

Register met indeling van de gezinshoofden in klassen, opgemaakt in verband met de eenmalige aanslag, genaamd het classicale- of familie hoofdgeld, 1750.

bron: Familie Archief Santheuvel, Toegang 0281.1, inventarisnr. 55
~ transcriptie: Dinah Hesselink-Zweers ~

Eind 1749 besloot ook Overijssel (Resolutie d.d. 6 dec. 1749), naar aanleiding van het pachtersoproer, over te gaan op een nieuw belastingstelsel: de personele quotisatie. Alle indirecte belastingen zouden worden vervangen door een heffing die min of meer evenredig zou zijn met gezinsgrootte en welstand. Deze belasting naar draagkracht bestond in Hardenberg uit elf klassen. In de hoogste ‘classe’ moest je met een inkomen van 5000 gulden 14 gulden belasting per persoon betalen. Het huishouden van de Heer van Gramsbergen bestond uit 13 personen (de kinderen jonger dan 10 of in de laagste drie klassen jonger dan 17 jaar waren vrijgesteld) en hij werd aangeslagen voor 13 maal 14 gulden, 182 gulden. De predikant en procureur hadden een inkomen dat paste bij de achtste klasse. In Stad Hardenberg viel de hoogst aangeslagen persoon in de zesde- en in het kerspel in de derde klasse. De minst gegoeden moesten in de elfde klasse een gulden afdragen en in het kerspel Hardenberg woonden dertien personen die wegens armoede waren vrijgesteld.
De Heer van Almelo, die met de provinciale regering in een strijd was gewikkeld over het bezit van Sibculo, protesteerde heftig tegen deze belasting en verbood de inwoners van deze buurtschap om deze te betalen aan de Hardenberger commissarissen.

De lijsten die ik heb gebruikt voor deze transcriptie zijn afschriften, vervaardigd door A.J. Gansneb genaamd Tengnagel. Deze heeft veel van de, voor hem waarschijnlijk ‘vreemde’ namen niet goed kunnen lezen, waardoor de wonderlijkste verschrijvingen zijn gemaakt. Vooreerst heb ik deze letterlijk overgenomen. Zodra de originele lijsten zijn gevonden zal ik deze wijzigen (voor de juiste namen kunt u een kijkje nemen op de registers van 1748).

< td> 

Stadt Gramsbergen				Stadt Hardenbergh				Carspel van den Hardenbergh
1ste Classe 5000. 14-0-0
Rechteren van Gramsbergen	13	182
3de Classe 3000. 11-0-0								Vrouw van Heemse	9	99
6de Classe 1500. 7-0-0				Marcelis Baerselman	3	21		Arnold Voltelen Scholtus	7	49
7de Classe 1000. 6-0-0				Berent van Borne	6	36		Capt. Raesfelt tot Heemse	2	12
8ste Classe 600. 4-0-0
Predicant Masier	3	12		Derk van Rustenbergh	6	24		Predicant Stolte	4	16
Pr. Albert van Riemsdijk	5	20		Predicant Ter Poorten	4	16		Gerrit van den Marienburgh	3	12
Jan Bosch	5	20
	13	52			10	40			7	28
9de Classe 400. 3-0-0
H. van Ringen	5	15		Willem Nijman	5	15		De Swiete te Loosen	9	27
Evert van der Scheer	4	12		Secretaris Cramer	4	12		B. Reijnders Te Ennevelt	6	18
Eghbert Beenen	4	12		Weduwe Lambert Odink	3	9		Stobben Te Radewijk	6	18
				Jan van Munster	3	9		Berent Venebrugge	5	15
								Jan Heurink Te Ennevelt	5	15
								Mollinck Te Bargentheim	4	12
								Commis D. Baerselman	4	12
								Albert Roelofs Te Holtheeme	4	12
								Weduwe Smooks te Broght	2	6
	13	39			19	57			45	135
10de Classe 200. 2-0-0								Broght
Jan Jurriens	5	10		Hermen Sierink	5	10		Zentinck	6	12
Gerrit Janssen	6	12		Weduwe Wessel Cramer	5	10		Nijsinck	5	10
Albert Cok	3	6		Evert Vincke	5	10		Bukkink	4	8
Jan Arents Heijno	5	10		Gerrit Hofsinck	5	10		Waterink	4	8
Weduwe Jan Egberts	4	8		Willem Dries	5	10		Uelderick	4	8
Alb. Schutstal	3	6		Hendrik Molkenbour	4	8		Righterinck	4	8
Hendrik Berends	2	4		Weduwe Gerrit Santman	4	8		G. Meijerinck	3	6
Van Tarel	3	6		Jan Hobert	3	6			30	60
Gerbers	3	6		Weduwe Doornink	3	6		Bargentheim
Jan Bijleveld	6	12		Claas Duedink	3	6		Wiegminck	6	12
H. Geelam	4	8		Hendrik Holtman	2	4		Colbers	4	8
Jan Herms	3	6		Lubbert Sierink	2	4		Jan Lambers	1	2
D. Neervoord	3	6		Weduwe Cruls	2	4			11	22
Jan Boerinck	4	8		Jan Bedeker	2	4		Diffelen
	54	108			50	100		Broens	5	10
								Hilverink	5	10
								Nijmeijer	4	8
								Huever	3	6
									17	34
								Reese
								Derk op Wessels	5	10
								Jan Scheepers	4	8
								Gerrit Berends	4	8
								Hendrik Timmerman	4	8
								Gerrit Otten	4	8
								Jan Heersmink	3	6
								Hendrik Eghbers	3	6
									27	54
								Heemse
								Velsinck	5	10
								Schreur	5	10
								Werminck	5	10
								Hesselinck	5	10
								Holsebos	4	8
								Vinken	4	8
								Gerrit Bolks	4	8
								D. Lenters	4	8
								Weduwe Overmars	3	6
								Evert Bruens	3	6
								De Mulder	3	6
								Albert Alberts	2	4
								Weduwe J. Rustenbergh	2	4
								Jan Uelenburgh	2	4
									51	102
								Collendoorn
								Odinck	7	14
								Iden	6	12
								Klaas Jan	5	10
								Jan Arens	5	10
								Albert Warners	4	8
									27	54
								Lotten
								Poes	5	10
								Munnike Meijer	5	10
								Wolbinck	5	10
								Vaste	5	10
								Welterman	5	10
								Reijninck	4	8
								Asse Wolters	4	8
									33	66
								Ennevelde
								Eghberinck	7	14
								Lambers	4	8
								Striepper	4	8
									15	30
								Aene
								Hobert	7	14
								Eghbert Nijhuijs	7	14
								Beenen	7	14
								Loshaar	6	12
								Hendrik Snieder	6	12
								Timmerman	6	12
								Jan Willinck	6	12
								Hulter	6	12
								Gerrit Tonis	6	12
								Eghbert Vlierman	5	10
								Nijmeijer	5	10
								Habert	5	10
								Lambert van de Scheer	4	8
								Steegeman	3	6
								Nij Eekman	3	6
								Hendrik Tielen	3	6
								Gerrit Veerman	3	6
								van Langen	2	4
								Vaandrich Langen	1	2
									91	182
								Holshoene
								Kleije Jans	5	10
								Clumper	5	10
								Stroeven	5	10
								Ravens Asse	4	8
								Bosman	4	8
								Drenthen	4	8
								Blaau Geers	4	8
								Jan op ’t Ravens	4	8
								Beckman	3	6
								Belt Jans	3	6
									41	82
								Holtheeme
								Haandrikman	6	12
								Leem Graven	6	12
								Reurinck	5	10
								Meijlinck	5	10
								Meppelt	5	10
								Wilpshaar	4	8
								Holsebos	4	8
								Quant	4	8
								Arent op de Vilsterbagh	4	8
								Plas	4	8
								Schoonekamp	3	6
									50	100
								Ten Velde
								Grimmerinck	5	10
								Jonkeren	5	10
								Slingenbergh	5	10
								Lekker Geert	5	10
								Lambert	4	8
								Odinck	4	8
								Clingenbergh	3	6
									30	60
								Loosen
								Pranger	6	12
								Baalder
								Reijns	4	8
								Raadewijk
								Tackman	7	14
								De Snieder	7	14
								Jan Bovenbroek	6	12
								Roelofs	6	12
								Clinge	6	12
								Ravekamp	6	12
	&nbsp ;							Mas	5	10
									43	86
11de Classe onder 200. 1-0-0								Broght
Eghbert Mante	3			Willem Goorhuijs	4			Hanninck	5
Jan Baarslagh	3			Thijs Cremer	4			Ditert	3
H. Wigbolds	3			Berent Moleman	4			Olde Waterink	2
Hermen Berends	4			Enghbert Hagen	4			Holt Gerrit	2
Jacob van Muijden	2			Laurens Woelders	4			Gerrit Scheepers	2
Jan van Wierden	5			Jan Nijman	4			Gerrit Geers	2
Reijnder Kalkdijk	2			Rotger Meijer	4			Hek Jan	3
De Mansvelder	4			Hendrik Zweers	4			Teunis	3
Derk Geerts	3			Arent Roelofs	3			Geertmans	2
Jan Coops	2			Hermen Amsinck	3			Egbert	2
Alb. Clumper	3			Hendrik Goris	3			Thijs	3
Hendrik Roelofs	3			Berent Mouwe	3			Gerrit Veltman	2
Peter Gerbers	3			Weduwe Jan Smit	3			Derk Venebrock	4
									35
Berent Wolters	4			Hermen Joesten	3			Bergenthem
Wolter Cok	3			Gerrit Ter Weij	3			Waterinck	5
Jan Meijlink	3			Arent Ter Steegh	3			Morsink	4
Jan de Wever	4			Gerrit Lugt	3			Bouwhuijs	5
Reijnder Janssen	2			Jan Gerrits Woelders	3			Spikker	6
Jan Clumper	1			Egbert Posdijk	3			Hannis	3
Jan Cuijper	3			Berent Cappelhof	3			Weurtkamp	3
Hermen Janssen	4			Weduwe Willem Maasen	3			Jan Liessen	4
Albert Stroeve	2			Berent van ’t Holt	3			Brootvelt	2
Jan Haberts	2			Jan Baarslagh	3			Schottinck	4
Roelof Jansen	2			Lucas Goorhuijs	3			Reijnders	2
Albert Centen	2			Arent Herms	3			Slotman	4
De Cijft	4			Egbert Hofsinck	3			De Meester	3
Reghtuijt	3			Jan Cremer	3			Hendrik de Boer	7
Koijker	4			Jan Adam	3			De Mulder	3
Dobbeman	3			Willem Hofsink	3			Schipper	3
Claas Seijnen	2			Jan Berends Ten Broeke	5			Grendelman	3	*
									61
Jan Claassen	4			Willem Boerrigter	2			Diffelen
Leefert Berends	2			Berent Broeksmit	2			Lamberts	4
Jan Cleijntjes	2			Jan van der Heijde	2			Warmink	4
Jan Nijman	4			Lucas Reins	2			Scholte Meijer	4	*
Jacob Janssen	3			Gerrit Camer	2			Vrielink	4
Frerik Baarslagh	3			Derk Sweers	2			Willem Harms	2
G. Oeverman	2			Eghbert Hendriks	2			Oelekamp	3
Derk Baarslagh	3			Willem sweers	2			Rolman	2
Albert Jurriens	3			Weduwe Jan Timmerman	2			Plasman	3	*
Hans Willem Weerts	3			Jan Lovelink	2			Visscher	3
									29
F. Worms	1			Gerrit brinck	2			Reese
Albertjen Geerts	1			Weduwe Hofman	2			Schutte	2
Hendrik Clumper	4			Jan Swijse	2			Raatminck	4
				Gerrit Vinke	2			Stoeten Jan	2
				Jan Hendrik Sweers	2			Hendrik Janssen	3
				Claas van ’t Holt	2			Camp Derk	2
				Lambert Goorhuijs	2			Claas Hendriks	4
				Jan Ophof	2			Boinck Gerrits	2
				Hendrik Hulsebos	2			Brink Hermen	2
				Gerrit Dijck	2			Jan Derkssen	1
				Claas Joesten	2			Stoeten Derk	4
				Hendrik Veltman	2			Gerrit Warmink	4
				Werner Cremer	2			Hendrik Weelink	4
				Gerrit Valkman	2			Jan Weelink	3
				Gerrit Bos	2			Horn Harms	3
				Jan Eghberink	2			Coert Hendriks	3
				Wessel Albers	2				43
				Hermen Nijman	2			Heemse
				Berent Volkers	2			Thijs van ’t Ende	2
				Derk Lambers	2			Lugges	3
				Jurrien Righters	2			De Koster	1
				Berent Boerrigter	2			Derk Geers	3
				Jan Meuleman	2			De Hovenier	2
				Otto Valkman	2			Evert Otten	2
				Jan Simmelinck	2			Jan Albers	2
				Erfgenamen Hendrik Santman	2			Jan Bouhuijs	2
				Weduwe L. Boerrigter	2			Evert Crejencks	2
				Israel de Joode	2			Hendrik Coerten	3
				Hermen de Lught	2			Jan de Visscher	2
				Peeter	2			Brandt Jan	3
				Evert Vassenouw	2			Hendrik Gogh	3	*
				Wessel Timmerman	2			Hendrik Bulkes	2
				Jan Hendrik Boerrigter	2			Schansman	2
				Hermen op de Bekke	2			Arent Gerrits	2
				Hendrik in de Volhmeren	2			Hendrik Willems	3
								Evert Jansen	3
								Harmen Vinke	4
								Hendrik Otten	3
								Willem Kosters	2	*
								Bartholt Meulbergh	2
								Jan van Reghteren	3
								Roelof Gogh	3
								Hendrik Geers	3
								Jan Abrams	2
								Gerrit Buel	2
								Evert Andries	1
								Eghbert in de Schuure	2
								Berent Vincke	3
								Geert Hannes	4
								Gerrit Popfert	2
								Weduwe Albert Dirks	4
								De Hovenier	3
								Jan Olsman	4
									89
								Collendoorn
								Holt Seijne	4
								Holt Jan	2
								Nijsinck	4
								Raatminck	3
								Vaasen	4
								Hamhuijs	5
								Stoevebelt	3
								Velt Gerrit	3
								Doeseman	3
									31
								Lotten
								Geertman	3
								Waaijman	2
								Kaaters Jan	4
								Wilp Harmen	5
								Brink	4
								Wever	3
									21
								Ennevelde
								Meijerink	4
								Pothof	2
								Engbert	3
									9
								Aane
								Bos Willem	2
								Hekman	5
								Schultinck Hendrik	2
								Dijkman	4
								Bassin	2
								Groote Buel	3
								Kleije Buel	2
								Melenbergh	2
								Camphuijs	2
								Jannis op het Slagh	3
								Ridderman	2
								Lotterman	2
								Keijser	4
								Haarman	3
								van Aans	5
								Bouwmeester	2
								Wolbinck	3
								Reijnier Harms	3
								Olde Eekman	4
								Vrielink	3
								Jannis Menten	3
								Jan Flierman	3
								Geert Clooster	2
								Jan Clooster	4
								Clooster Asse	2
							Claas Nijlant	2
								Schulten Albert	4
								Roelof Janssen	3
								Beltman	4
								Gerrit Clokhane	4
								Jan Coenders	2
								Coert Almelo	3
								Willem Warnars	4
								Jan Peeters	4
								Giliam	2
								Westerman	5
								Derk Hermen	3
								Eghbert Harms	3
								Arent Assen	4
								Geert Geugjes	2
								Gerrits	5
								Coendert	6
								Altenaas	4
									136
								Holthoone
								Veneman	5
								Hannes Coerssen	2
								Tabernakel	3
								Christiaan Pelgrim	2
									12
								Holt Heeme
								Cuper	2
								Weduwe Corberien	3
								Wever	2
								Egger Goor	5
								Jan in Broek	3
								Strooharm	3
								Geertjen op de Stege	1
								Ramaker	3
									22
								Ten Velde
								Lennips	4
								Bouwhuijs	4
								Buter	2
									10
								Loosen
								Guegin	3
								Kleijntjen	3
								Hakkert	2
									8
								Baalder
								Blaaukamp	3
								Sipelkamp	2
								Campherbeek	5
								Gerrit Hultinck	3
								Jan van Linge	4
								Jan Hannes	4
								Goorhuijs	2
								Camer Lambert	3	*
								Timmer Roelofs	3	*
								Weduwe Melchers	2	*
								Konink	4
								Dirk Albers	4
								Hakkert	3	*
								Timmer Willem	2
								Lukkes Heijne	3	*
								Enghbers	5
								Hendrik Reghtuijt	2
								Eghbert Slotman	3
								Willem Hutten	5
								Weduwe Olde Konck	2	*
								Eghbert Geugjen	2
								Blanckvoort	3
								Roelof Snieder	2
								Wever Lukes	2
									73
								Radewijk
								Bosman	4	4
								Clooster Sipkulo
								Lucas Albers	4
								Jan Boer	3
								Kelder Jan	2
								Bouwhuijs	5
								Jan Harms	4
								Backhuijs	4
								Muel Jan	3
								Schoolmeester	3
								Hek Geers	5
									33
	123	123			201	201			616	616
1ste Classe 8ste Classe 9de Classe 10de Classe 11de Classe 1 3 3 14 43 __ 6413 13 13 54 123 ___ 216182 52 39 108 123 ___ 504		6de Classe 7de Classe 8ste Classe 9de Classe 10de Classe 11de Classe 1 1 2 5 14 86 ___ 1093 6 10 19 50 201 ___ 28921 36 40 57 100 201 ___ 455		3de Classe 6de Classe 7de Classe 8ste Classe 9de Classe 10de Classe 11de Classe 1 1 1 2 9 106 201 ___ 3219 7 2 7 45 476 616 ____ 116299 49 12 28 135 952 616 ____ 1891
Commissarissen Albert van Riemsdijk, Jan Bosch, Jan Arent Heijno.		Aldus gedaan door ons ondergeschreven, Actum Hardenbergh den 6 febr. 1750. Derk J. Rustenbergh, Lubbertus Sierink, Thijs Cremer, gerrit Hofsinck, B.G. Cramer, secretaris.		Commissarissen Arnold Voltelen, G. van de Marienbergh, B.G. Cramer, Alb. v. Riemsdijk, Derk van Rustenberg, Bar. v. Borne. * onvermogende sijn aangehaalt: Bergentheim 1, Diffelen 3, Heemse 2, Op ’t Veene 1, Baalder 6, samen 13 personen soo dese bij haar Ed. Mog. gelibereert worden, moeten dese afgeschreven, en de Lijste met 13 personen vermindert worden. (op de lijsten zijn echter maar elf namen onderstreept en dit zijn geen personen maar gezinnen)