Gemeentearchief Hardenberg, Stadsgericht, toegang 001, inventarisnummer 11.
Akte waarbij Heer Johan van Greethuysen, proost te Zwartewater en Arnoldus Johannis, pastoor te Hardenberg, monachus professus te Zwartewater, een officium stichten in de kerk te Hardenberg op St. Steffens- en St. Anthonisaltaar, waarvan de proost te Zwartewater, de pastoor, de schepenen en raad en de kerkmeesters van Hardenberg collatoren zullen zijn, 1511 juli 4 (op sinte Martensdach translationis).
(Bijlage 07 bij de Beschrijving der oudheid, oorsprong, gestichten en verdere merkwaardigheden, alsmede der rechten, voorrechten, vrijheden enz. van de Stad Hardenbergh door Jacobus van Riemsdijk, secretaris.).
Over het doen van misse.
In Nomme Domini Amen.
Wij Heer Johan van Greethuysen Praesst ten Zwarten water, ende Arnoldus Johannis pastoir ten Hardenberge, monachuss professuss ter Zwarten water, macken kondich mitt desser apener fundatien allen luyden, dat wy mitt rypen berade mitt onsen vryen moetwillen, en mitt willen onser priorissen ende onsen helen convente oeck mede ut begeerte ende bede willen by raede gueder mannen om sunderlinge waldaet puyrlyken om gunst waldattss ende goetss willen gegunt belieft ende mitgegeven hebben, gunnen believen ende avergeven voir onss en onsen nakomelingen praevesten, pastoren, priorissen ende gemenen helen conventen ene sunderlinge uyt gratie ende waldaet ewelycken te gescheene ten Hardenberge. In onse kercke op Sunte Steffenss dess patroins der selfter kercken dess groeten heylandes en hilligen vaderss suncte Anthonys altair (vicarie) Een officium en dienst toe stichten op een guet verbeteren ter wecken twe missen mitt guedt mitt renthen en vorwairden alss hyr nabesch. staet en mitt diensten dair toe gesat en geordinyrt sintt in den eersten soe sal men dit officium oft dienst gunen en geven enen gueden reckelycken onbe ruchtigen priester oft enen gueden fynen gesellen, die binnen jairs priester werden sall die missen te bedienen die oeck bedienen sall die Costerye van den Hardenberge mitt renthen en vervulle alss dair toebehoirt ende sall desse voirs. missen tytlycken en behoirlycken doen mitt eere dan onder hocmissen alss dat evangelium ute iss ten sy mitt willen en guetduncken dess pastoirs en sall geen offer doen noch ontfangen mis dat binnen den wanden van den kercken gebracht wort ten sy mitt willen dess pastoirs ende sall hem selven besorgen broet en wyn op syne kost tot synen missen gelyck hie oeck den pastoir schuldich iss te doene ende die missen sullen gescheen in der weken en ene in die eer van Sancte Anthonyss dess wondessdaechss die ander in die eer dess alre eerweerdichsten hilligen Sacraments opten donerdach en wanneer dan ene groeue oft bestandenisse gescheen sall soe sall hie sich dair toe altyt bereyden en doen oeck misse oftet die pastoir hem wittigede oft van hem begeerde en sall alss dan eten en drincken dan aff hebben van den pastoir oeck sint bescheidene vorwaerden weert sacke dat God Almach tich onss tot enigen tyden visityrde mitt pestilentien ofte enige schwelycke plagen dair onss die bermhertige God voir beschermen moet soe solde hie alss dan by synen pastoir blyven int eynde en eir solde hem niet verlathen en sall mede comuniceren en visityren den krancken gelyck die pastoir schuldich iss te doene ende der wilen sall hem die pastoir vorwesen en besorgen hem eten drincken syn nootdruft ten tyden dat een ytlyck by den anderen komen mochte ende solde hem oeck versien en gonstich syn in allen profyte van testamente oft anders soe veer alss hie konde en mochte angesyn want hie syn lyff dair omme wagen muste en weert sacke dat die pastoir reysde ten Zwarten water oft dair hie toe doene hadde sall die priester die kercke bedienen en verwaren mitt allen bedienste mitt predicken en alless alss een guet priester acht ufte vyf tyndacgen op syn selvess kost ende weert sacke dat die priester niet in huede noch in luede gelyck dess fundatie vermach en utwyset soe holden hem van elck ungedaen stucke eens ofte twye straffen berispen en hem guetlycke onderwysen hem voir den sacken toe beteren en an dede hee dat alss dan mit soe solde hie dan tot allen tyden ofgeset wesen en syn offitien sunder ouckmoet ofte gueder seggen Item soe sullen desse collatie hebben en holden die praest inder tyt toe Zwarten water die pastoir en Scepen en Raedt mitten kerckmeisteren van Hardenberge emptlycken en niemant den anderen ouersteimet noch ouerstemmen en sall all dus[] sunder argelist oirkonde der waerheit aller voirss punthen soe hebben wy heer Johan Praesst en heer Aernt pastoir voirss onse segele en wy Scepenen en Raedt der Stadt Hardenberch onser stadt segell voir ons en onsen nakomelingen en um beede willen onser kerckmeisteren emptlycken witlycken beneden an dessen breeff gehangen Int Jair onss heren Duysent vyffhondert en Elven op Sunte Martinssdach Translationiss.
N.B. De zegels van proost, pastoor en Stad Hardenberg verdwenen.