Toen, op 14 januari… molenaarsknecht verongelukt

Op 14 januari 1895 verongelukte molenaarsknecht Jan de Leeuw in de molen van Nijzink te Heemse (nu: Oelemölle). Bij het neerlaten van een zak roggemeel ging het helemaal mis. Het touw brak, waardoor een volle meelzak van boven uit de molen op hem neer viel, waardoor hem de halswervels werden gebroken. Jan was bijna onmiddellijk dood…

Jan de Leeuw was in 1850 geboren te Zwolle en in 1877 te Heemse getrouwd met Geertjen Korterink. Zij kregen vier kinderen, van wie de twee oudste op zeer jonge leeftijd waren overleden.

Weduwe Geertjen de Leeuw-Korterink bleef in zeer hulpbehoevende omstandigheden achter, met haar twee minderjarige kinderen Robbertus en Hendrika Hermina. De burgemeesters van de gemeenten Ambt en Stad Hardenberg, de eigenaar van de molen Evert Nijzink en dominee Wichem Westhoff plaatsten gezamenlijk deze advertentie in verschillende kranten. Het exemplaar dat hier is afgebeeld werd afgedrukt in het Dagblad van Zuidholland en ’s Gravenhage.


Gemeentereiniging

Nog maar honderd jaar geleden, per 1 januari 1924, werd door de gemeente Stad Hardenberg gestart met het ophalen van huisvuil: asch, vuilnis en faecaliën. Voordien waren de inwoners zelf verantwoordelijk voor het afvoeren ervan. In november ’23 had de gemeente sollicitanten opgeroepen voor de functie van ‘gemeentereiniger’ tegen een jaarsalaris tussen de 900 en 1000 gulden. Zij moesten maximaal 35 jaar oud zijn.


Blein in Chicago

Deze bijzondere enveloppe, gedateerd anno 1935, vonden we via de veilingsite eBay. De enveloppe met inhoud is verzonden door slager en grossier in kalveren David Blein te stad Hardenberg en gericht aan zijn zwager Comprecht Hoogstraal in Chicago.

Het is bijzonder dat dit envelopje bewaard is gebleven en – via omzwervingen – te koop is aangeboden.

David Blein was in 1882 geboren in Gramsbergen en in 1906 in het Groningse Leens getrouwd met Regina Hoogstraal. Beiden werden in 1943 vermoord in concentratiekamp Sobibor…


Toen, op 18 oktober…

De lokale krant “De Vechtstreek” van 18 oktober 1930 bevat deze fraaie advertentie van ondernemer Hendrik Jan Zweers aan de Eiermarkt in Hardenberg. Niet alleen kon je bij hem terecht voor de huur van een prachtige, soepel lopende, 6-persoons auto, geschikt voor ziekenvervoer, maar ook was hij telefonisch bereikbaar via het nummer 65.


Toen, op 26 juni 1843: burgemeester Helderman.

Op 26 juni 1843 vulde de toenmalige burgemeester van Stad Hardenberg, de 32-jarige Johannes Andries Helderman, naar eer en geweten bijgaande ‘staat van personele beschrijving’ in. Helderman was in 1811 geboren in Oldenzaal, van de ‘gereformeerde’ godsdienst en woonachtig in de stad Hardenberg. Bij ‘vroegere ambtelijke betrekkingen’ vulde hij in dat hij 2e luitenant was bij de voormalige 2e afdeling Mobile Overijsselsche Schutterij. Verder vulde hij in dat hij gehuwd was.

Dat klopt, maar hij zat echt nog in de wittebroodsweken. De burgemeester was op 21 juni 1843 getrouwd met Hendrika Johanna Santman, een dochter van de gemeenteontvanger van Hardenberg.

Nog datzelfde jaar 1843 zou Helderman benoemd worden tot burgemeester van de gemeente Den Ham en dientengevolge zijn woonplaats Hardenberg, inclusief echtgenote, verlaten…