Erve Lutkeveld of Jonkeren

Vanouds was het Jonkeren in Den Velde een zgn. havemansgoed, genaamd het Lutkeveld. Het had rechten als havezate. Het wordt al genoemd in een verklaring van de tijdelijke landsheer koning Filips van Spanje van 25 september 1561. Een havemansgoed als ’t Lutkeveld was vrij van alle inkwartiering, herenrenten en andere belastingen. In 1601 was het erve eigendom van Azewijn, de heer van Gramsbergen, zoals blijkt uit het Statenarchief (toegang 3.1, inv.nr. 2455). De oude rechten werden nog eens bevestigd bij resolutie van Ridderschap en Steden van Overijssel van 18 januari 1741.

Op 11 juli 1726 werd het erve Jonkers in de buurtschap Den Velde bij opbod verkocht, maar pas acht jaar later werd het officieel overgedragen. De overdrachtsakte werd opgesteld door schout Arnold Voltelen, terwijl secretaris Berent Gerhard Kramer als gevolmachtigde optrad van de heren Rudolph Jordens (burgemeester en cameraer van de stad Deventer) en de advocaten Antoni Bouwer, Adolph Hendrik Putman, Augustinus Besier en Arnold Bouwer. Hij droeg het erve Jonkers over aan de wijnkopers Albert van Eerde tot Coevorden en diens huisvrouw Fenna Edelink. Niet alleen het erve Jonkers werd aan hen overgedragen, maar ook het erve Tackman in de buurschap Radewijk.

Op 3 mei 1749 werd het kerkelijk huwelijk voltrokken tussen Albert Gerrits en Fennegien Jansen. Zij woonden op ’t Jonkers in Den Velde. Fennegien overleed op jonge leeftijd, waarna Albert in 1760 hertrouwde met Jennegien Berends Waaijman uit Lutten. Uit beide huwelijken werden kinderen geboren, twee keer vier. Albert Jonkeren overleed ook op jonge leeftijd. Zijn weduwe hertrouwde vervolgens in 1770 met Jan Derksen uit Rheeze. Hij trouwde in op ’t Jonkeren in Den Velde en nam de erfnaam aan als achternaam. Op 5 januari 1770 werden de huwelijkse voorwaarden van Jan en Jennegien geregistreerd door de schout van Hardenberg. De akte is bewaard gebleven in het vrijwillig rechterlijk archief. Hun huwelijk werd op 4 februari 1770 voltrokken in de kerk te Hardenberg.

Jan Jonkeren, een zoon uit het eerste huwelijk van Albert Gerrits en Fennegien Jansen, trouwde op 2 augustus 1788 met Annegien Slingenberg. In hun akte van huwelijkse voorwaarden werd bepaald dat bruidegom en bruid eigenaar werden van de helft van de boedel en dat ze met de stiefvader en stiefmoeder in een huis gingen samenwonen. Na het overlijden van beide stiefouders zou ook de andere helft van de boedel eigendom worden van Jan en Annegien.

Verwalter schout G.J. Crull verleed op 27 mei 1793 een hypotheekakte op verzoek van Jan Derksen Jonkeren en echtgenote Jennegien Jonkeren, en Jan Alberts Jonkeren en echtgenote Annegien Gerrits Slingenberg, tezamen woonachtig op ’t erve Lutkeveld of Jonkeren te Den Velde. Gezamenlijk verklaarden ze 1900 gulden schuldig te zijn aan oud-burgemeester Barend van Borne te stad Hardenberg. Als onderpand stelden ze hun eigendommelijke erve en goed het Lutkeveld of Jonkeren, bestaande in het huis, schuur en schapenschot met de grond waarop die staan, benevens twee gaardens daarbij gelegen c.s.

Annegien Jonkeren-Slingenberg overleed tussen 1797 en 1801, waarna haar echtgenoot op 16 oktober 1801 hertrouwde met Geertruid Bosch, afkomstig uit ’t Laarwold. De pas hertrouwde Jan Jonkeren overleed echter al in november dat jaar. Geertruid Bosch hertrouwde dan op 23 april 1802 met Albert Jansen Jonkeren, een zoon van Jan Derksen en Jannegje Berends Waaijman.

Toch zou de jongste dochter uit het eerste huwelijk van Jan Jonkeren en Annegien Slingenberg, genaamd Evertjen, de boedelhoudster worden. Zij trouwde op 17 mei 1817 in Gramsbergen met Jan Hendrik Jonkeren uit Anerveen. Hij trouwde bij haar in op ’t Jonkeren in Den Velde. 

Notaris Swam registreerde op 16 maart 1831 een akte van boedelinventarisatie op het erve Jonkeren. Hij deed dat op verzoek van Jan Hendrik Jonkeren (voormaals Assen), weduwnaar van Evertjen Jonkeren. Tot de onroerende goederen behoorde het huis, schuur en varkenshok, het Jonkeren genaamd, staande en gelegen in Den Velde onder numero 8, daarnaast een perceel zaailand, den Karkenkars genaamd en nog een stuk zaailand, den Zaalkamp genaamd (aktenr. 376, scan 40).

In 1832 was het huis en erf eigendom van landbouwer landbouwer Jan Hendrik Jonkeren. Hij was het jaar ervoor voor de tweede keer getrouwd en wel met Hendrika Jonkeren, nadat zijn eerste echtgenote, Evertjen Jonkeren, in 1829 gestorven was. We vinden het erf in 1832 gesitueerd in de zgn. ‘Veldinger Maaten’ als sectie D-425 op legger nr. 210. 

Notaris Willem Swam verleed op 11 november 1848 een hypotheekakte op verzoek van:
1. Jan Hendrik Jonkeren, landbouwer te Den Velde, weduwnaar van Evertje Jonkeren doch thans gehuwd met Hendrika Jonkeren, zo voor zichzelf en als voogd over diens minderjarige zoon Evert Jonkeren
2. Fennegien Jonkeren, bij haar zwager Jan Hendrik Jonkeren inwonende
3. Annegien Jonkeren, wonende in Den Velde
4. Jan Altena en echtgenote Aaltje Jonkeren onder het ressort Gramsbergen
5. Gerrit Bolks, landbouwer te Heemse, als toeziend voogd over de minderjarige Evert Jonkeren
Zij verklaarden gezamenlijk 2600 guldens schuldig te zijn aan Hermannus Cromhoff, fabrikant te Enschede. Als onderpand verbonden ze hun onroerend goed, waaronder het huis en erf, met de daarbij staande schuur en schapenhok op het erve Jonkeren op sectie D-425 (aktenr. 1557).

210/11: Sectie D-425. Huis en erf. Jan Hendrik Jonkeren overleed op 24 januari 1856. Weduwe Hendrika stierf vijf jaren erna, op 27 oktober 1861. Het erve Jonkeren verviel vervolgens aan hun kinderen. In 1870 verkoop. Over op:
1776/9: Eigendom van Evert Jonkeren en mede-eigenaren (zie registers van overschrijving hypotheken, deel 228, nr. 89 en 391, nr. 22). Evert was een zoon uit het eerste huwelijk van Jan Hendrik met Evertjen Jonkeren. Hij was op 16 mei 1862 getrouwd te Gramsbergen. Huisnr. F-6. Huis en erf met varkenshok. Mede-eigenaar was Everts halfbroer Gerrit Jonkeren die op 27 juli 1871 trouwde met weduwe Harmina Roelofs. Zij was getrouwd geweest met Evert Meijerink.

Op 22 februari 1879 verleed notaris Gerard de Meyier de overdracht van zijn 7/2016e aandeel in het boerenerf door landbouwer Albert Jonkeren aan landbouwer Gerrit Jonkeren (aktenr. 76).

Notaris De Meyier inventariseerde op 5 april 1879 de nagelaten boedel van de op 8 december 1878 overleden Harmina Roelofs, weduwe van Evert Meijerink en echtgenote van Gerrit Jonkeren. Tot die boedel behoorde het boerenerf met de daarbij behorende gronden in de buurtschap Den Velde, sectie D-425 c.s., maar ook een hypothecaire schuldvordering ten behoeve van wijlen J.H. Cromhoff, in leven fabrikant te Enschede, van 2600 gulden (aktenr. 95).

In 1892 boedelscheiding. Over op:
2872/9: Eigendom van Jan Hendrik Meijerink, zoon uit het tweede huwelijk van Harmina Roelofs met Evert Meijerink. Jan Hendrik trouwde op 29 juni 1894 te Gramsbergen met Fennigjen Hakkers. In 1911 gedeeltelijk vernieuwd. Over op:
2872/56: In 1914 stichting. Over op:
2872/58: In 1915 sloop en vereniging van percelen. Over op:

2872/61: Nieuwe sectie D-2978. Huis, schuren en weiland. In 1917 stichting en sloop. Over op:
2872/63: In 1927 vernieuwd. Over op:
2872/64: In 1928 bijbouw. Over op:
2872/66: In 1932 afstand, redres en vereniging. Over op:

2872/70: Nieuwe sectie D-3167. Huis, schuren en weiland. In 1937 stichting. Over op:
2872/73: In 1940 vernieuwing van artikelnummer. Over op:
4956/24: Eigendom van Fennigjen Hakkers, weduwe van Jan Hendrik Meijerink. Hij was op 15 april 1926 overleden. Na het overlijden van Fennigjen verviel ’t Jonkeren aan hun drie zoons: Gerrit, Evert Jan en Hendrik Jan Meijerink. In 1953 sloping. Over op:
4956/37: In 1955 boedelscheiding. Over op:
5363/23: Eigendom van zoon Hendrik Jan Meijerink (geb. 22-11-1903). Hij was op 14 oktober 1932 te Gramsbergen getrouwd met Willemina Gerritdina Nijeboer uit Lutten. In 1966 sloping en stichting. Over op:
5363/45: In 1980 opgenomen in de ruilverkaveling.
Legger 7590/2: Nieuwe sectie M-603. In 1982 verkoop deel van perceel. Over op:

Legger 7590/3: Nieuwe sectie M-830. Huis, schuren, erf, tuin, bouw- en weiland aan de Rondweg 1.