Kadastrale hulpkaart, anno 1901 (sectie A-1758).

Legger 1689/1: Sectie A-1758. Bouwland in de Lage Gooren. Eigendom van handelaar in bouwmaterialen Abraham Johannes Ziegeler.

Salland’s Volksblad, 15 januari 1904:
Hardenberg. Naar wij vernemen is de heer Ziegeler uit Almelo van plan alhier een groote houthandel te beginnen en een houtstek te plaatsen aan den weg naar Gramsbergen.

Dezelfde krant schreef op 10 juni van datzelfde jaar:
Hardenberg. Onlangs werd in de plaatselijke verordening bepaald dat geen prikkeldraad langs den openbaren weg mocht worden gespannen. Zij die niet binnen heggen, maar langs den weg zulk draad gespannen hadden, moesten dat verwijderen. Die maatregel moest men toejuichen. Nu evenwel is voor het houtstek van den heer Ziegeler aan den publieken straatweg naar Gramsbergen eene afrastering gemaakt met verscheiden draden prikkeldraad. Geldt hier de plaatselijke verordening niet? Het is te hopen dat B. en W. den eigenaar beter zullen inlichten en de verordening doen handhaven.



Kadastrale hulpkaart, anno 1905 (sectie A-1758).
Fragment van kadastrale veldwwerkkaart, anno 1905 (sectie A-1758).

Legger 1689/2: Sectie A-1758. Huis, kantoor, loods en erf. In 1905 stichting. Over op:
Legger 1689/3: Staat no. 1a. Over op:
Legger 1689/4: Sectie A-1758. Huis, kantoor, loods en erf. Abraham Johannes Ziegeler trouwde op 1 maart 1906 te Stad Hardenberg met en echtgenote Femmigje Bruins. In 1909 bijbouw. Over op:

Legger 1689/6: Nieuwe sectie A-2271. Huis, kantoor, loods en erf. In 1911 bijbouw. Over op:

Kadastrale hulpkaart, anno 1911 (sectie A-2271).

Legger 1689/7: Huisnr. B-55. In 1911 bijbouw. Over op:

Kadastrale hulpkaart, anno 1911 (sectie A-2271).
Kadastrale veldwerkkaart, anno 1911 (sectie A-2271).

Legger 1689/8: In 1912 verleende de gemeente Stad Hardenberg vergunning voor de bouw van een loods t.b.v. cementpannenfabriek, kalkblusserij en kolenbergplaats. Over op:

Scan van originele bouwtekening (bron: Gemeentearchief Hardenberg).
Kadastrale hulpkaart, anno 1912 (sectie A-2271).
Kadastrale veldwerkkaart, anno 1912 (sectie A-2271).

Legger 1689/9: Sectie A-2271. Huis, kantoor, loods en grasland.

Briefhoofd, anno 1915.
Algemeen Handelsblad, 30 september 1921.

Salland’s Volksblad, 2 december 1921:
Notaris Zwamborn is voornemens woensdag 14 dec. voor den heer A.J. Ziegeler te doen inzetten: diens burgerwoonhuis met tuin, benevens een groote houten loods (houtstek) en een steenen loods (zeer geschikt voor twee woningen), jarenlang is hier een handel uitgeoefend in houten bouwmaterialen.

Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant, 15 december 1921.

Koper van het huis werd de heer J. Eefting voor f. 4050. Het kantoor met de grond werd gekocht door de heer R.J. ten Brink de Bruin. Het bouwterrein door H.G. Oldeboom c.a.

Op 19 september 1922 besloot de gemeenteraad van stad Hardenberg bouwterrein aan de Gramsbergerweg te kopen ten behoeve van de bouw van acht middenstandswoningen. Een terrein ter groote van 45 are en 35 centiare werd aangekocht van:

  1. R.J. ten Brink de Bruin, slager te Stad H’berg, een gedeelte groot 8 are en 4 c.a., met het zich op dien grond bevindende houten gebouw voor f. 1300,-
  2. H.G. Oldeboom, alhier, groot 8 are, 80 centiare voor f. 800,-
  3. W.A. Prins alhier, een gedeelte groot 11 are en 53 c.a. met de zich op dien grond bevindende steenen schuur ad f. 2600,-
  4. Jan Koeslag alhier, een gedeelte groot 14 are en 98 c.a., voor f. 1600,-

In 1922 sloop. Over op:
Legger 1689/10: In 1922 overboeking. Over op:
Legger 2323/1: Eigendom van koopman en slager Rudolf Jacob ten Brink de Bruin. In 1922 overboeking. Over op:
Legger 2329/1: Sectie A-2271. Huis, kantoor, loods en grasland. Eigendom van de gemeente stad Hardenberg. In 1923 verkoop en sloop. Ter plekke van de voormalige oude loods annex bergplaats werden nieuwe woningen gebouwd, de zogenaamde Middenstandswoningen.

De huidige twee-onder-een-kamp aan de Gramsbergerweg 25-27 maakt deel uit van een serie van acht woningen die in 1923 zijn gebouwd in opdracht van de gemeente Stad Hardenberg, twee dubbele en vier enkele. De woningen zijn gebouwd naar een ontwerp van architect Peter Hendrik van Lonkhuyzen uit Harderwijk. Om de bouw van de woningen te kunnen financieren, leende de gemeente 46.000 gulden. In oktober 1922 is de bouw openbaar aanbesteed in Hotel Baving. De laagste inschrijver voor de bouw was bouwbedrijf E.J. Wissink uit Apeldoorn, voor 37.700 gulden. Daarbij werd het uit te voeren glas-, verf- en behangwerk gegund aan Jan Hendrik Hemstede uit Hardenberg. Het loodgieterswerk kreeg Hendrik Jalvingh uit Klazienaveen opgedragen. In die tijd was er een groot aantal werklozen in de gemeente. Verschillende projecten werden door de gemeente opgestart om de bevolking aan werk te helpen. Het is dan ook niet vreemd dat de gemeente na de aanbesteding een brief ontving van de Christelijke Bouwvakarbeidersvereniging, waarin gevraagd werd om te bevorderen dat de bouw van de woningen zoveel mogelijk zou kunnen worden uitgevoerd door Hardenberger ambachtslieden. Mogelijkheden om de aannemer daartoe te verplichten waren er niet. Toch kreeg de gemeente de medewerking van bouwbedrijf Wissink. Enkele weken later liet de aannemer het metselwerk, grondwerk en sleperswerk aanbesteden. Op die manier konden Hardenberger bouwvakkers toch nog aan het werk. Om de gemeente financieel te ondersteunen kende het Ministerie van Arbeid 4800 gulden premie toe voor de bouw. In januari 1923 werden de werkzaamheden gestart en op 16 maart waren de woningen al glas- en waterdicht.

Kadastrale hulpkaart, anno 1923 (sectie A-2473).
Kadastrale veldwerkkaart, anno 1923 (sectie A-2473).

De huur van de enkele en dubbele middenstandswoningen was respectievelijk vastgesteld op 400 en 350 gulden per woning per jaar. De huurders kregen toestemming om de woonkamers op kosten van de gemeen te laten behangen. Het aan te schaffen behang mocht dan echter niet meer kosten dan een gulden en een kwartje per rol en moest worden uitgezocht bij huisschilder Hendrik Bernhard Scheffer in Hardenberg. In het vervolg zouden de kosten voor kleinschalig onderhoud en reparaties aan de binnenkant van de woning wel voor rekening van de huurder komen.

Legger 397/625: Nieuwe sectie A-2473. Huis. In 1923 stichting. Over op:
Legger 397/633: Sectie A-2473. Huis.

Prentbriefkaart van de Gramsbergerweg. Het dubbele blok met platte dak is nu geadresseerd aan de Gramsbergerweg 25-27.

De eerste huurder van de middenstandswoning B-120 (later Gramsbergerweg 25) waren gemeentesecretaris van Stad Hardenberg Garmt Arents Draaijer en echtgenote Geertje Robertus. Zij zijn op 26 april 1923 getrouwd te Hoogezand.

Het gezin Draaijer zegde de ambtswoning per 1 mei 1933 op. Vervolgens werd de woning verhuurd aan onderwijzer Pieter Schuringa en echtgenote Geeske Brandsema. Zij zijn op 25 april 1933 getrouwd te Stad Hardenberg. In 1940 verhuisde het echtpaar met de kinderen Rolf, Jan, Alida Albertha en Gezina Henderika naar de Moerheimstraat in Dedemsvaart.

In 1944 overboeking. Over op:
Legger 2930/36: Sectie A-2473. Huis. Eigendom van de gemeente Hardenberg. In 1961 vereniging van percelen. Over op:

Kadastrale hulpkaart, anno 1961 (sectie A-3485).

Legger 2930/620: Nieuwe sectie A-3485. Acht huizen, schuren, tuinen en bouwterrein. In 1960 ruiling enz. Over op:

Kadastrale veldwerkkaart, anno 1960 (sectie A-3520).

Legger 2930/644: Nieuwe sectie A-3520. Vier huizen en tuin. In 1965 vernieuwing van artikel. Over op:
Legger 3850/58: Sectie A-3520. Vier huizen en tuin.

De gemeente besloot in 1969 een deel van haar woningbezit af te stoten, omdat het verhuren niet langer rendabel was. De onderhoudskosten namen hand over hand toe. Daarbij kwam dat de huurders niet langer genoegen namen met een verhoging van de huurprijzen. De huurders hadden het recht van eerste koop en zodoende werden de voormalige huurwoningen in 1970 eigendom van de bewoners.

Kadastrale hulpkaart, anno 1971 (sectie A-4326).

Legger 4103/2: Nieuwe sectie A-4326. Huis, schuur en tuin. Eigendom van burgemeester mr. Jan Nico Scholten (geb. 04-06-1932) te Andel. In 1981 verkoop. Over op:
Legger 4732/2: Sectie A-4326. Huis, schuur en tuin aan de Gramsbergerweg 25. Eigendom van typograaf H.H. Kremer.