Op 29 januari 1805 werd de bouw van een nieuw stadhuis te Hardenberg aanbesteed. Dat blijkt uit een advertentie in de krant:
De Magistraat der Stad Hardenbergh zal op dingsdag den 29 January 1805 aanstaande, des voormiddags om tien uuren precies, ten huize van D.J. Santman alhier, publyk aan de minst aannemende doen aanbesteeden het bouwen van een nieuw Stadhuis, van twee verdiepingen, en de leverantie van alle daartoe benoodigde materiaalen. Waarvan ’t bestek en conditien, mitsgaders de tekeningen, agt daagen te vooren ten voorschr. huise alhier ter leezing en bezichtiging zullen worden gelegd.

Op 28 oktober 1805 vergaderden de burgemeesters voor het eerst in het nieuwe raadhuis. Vol trots schrijft secretaris Van Riemsdijk boven een gerichtsakte ter onzer eerste vergaderinge in deeze op ’t nieuwe stadhuis.

Bij de aanvang van het kadaster (anno 1832) werd dit perceel geregistreerd op legger 49 als sectie A-161 ten name van de gemeente Stad Hardenberg.

Fragment van kadastraal minuutplan anno 1832 (sectie A-161).
Tekening van het stadhuis.

Legger 49/7: Sectie A-161. Stadhuis. Eigendom van de gemeente Stad Hardenberg. Bij nadere overschrijving over op:
Legger 213/1: Huisnr. A-117. In 1883 vereniging van artikelen. Over op:
Legger 397/444: Eigendom van de gemeente Stad Hardenberg.

Prentbriefkaart van de Voorstraat, met geheel rechts het stadhuis, ca. 1910. In 1912 werd het belendende pand aan de oostzijde afgebroken.
Op woensdag 25 juni 1913 werden verkiezingen gehouden voor de leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Deze foto is op die dag gemaakt in het stadhuis van Hardenberg door de Hardenberger fotograaf Berend Jan Breukelman H.J.zn. De stembus staat op tafel. Drie maanden later, op 29 augustus, kon koningin Wilhelmina de nieuwe bewindslieden van het liberale kabinet Cort van der Linden beëdigen.

Op 18 februari 1916 vond de aanbesteding plaats van het verbouwen van het stadhuis en het inrichten van de oude openbare school aan de Achterstraat tot tijdelijk stadhuis.

Het stadhuis tijdens renovatiewerkzaamheden.
Het in 1916 gerenoveerde stadhuis, gezien vanuit het westen (Fotograaf: P. van Grieken, Hardenberg).
Het in 1916 gerenoveerde stadhuis, gezien vanuit het oosten (Fotograaf: P. van Grieken, Hardenberg).

In 1938 bijbouw en vereniging met het naastgelegen perceel sectie A-159.

Op 20 juli 1938 vierde de gemeente Stad Hardenberg feest. Die dag werd het verbouwde en vernieuwde gemeentehuis officieel in gebruik genomen. Het Noord-Oosten schreef een dag erna:
Stad Hardenberg. Woensdagmiddag had door den Commissaris der Koningin van Overijssel de officiële opening plaats van het vernieuwde en vergroote stadhuis. Nadat de talrijke genoodigden, onder wie burgemeesters en wethouders en secretarissen van Ambt Hardenberg en Gramsbergen, de burgemeester van Avereest, Hellendoorn en Nieuwleusen en de plaatselijke predikanten en doktoren, waren samengekomen in hotel Leering, gaf Burgemeester Bramer daar een interessante geschiedkundigen terugblik over oude en nieuwe toestanden ten aanzien van het raadhuis. Daarna trok men, onder de vroolijke tonen van het muziekgezelschap Hallelujah naar het nieuwe gemeentehuis, waar het 8-jarig dochtertje van den secretaris, Nelly Draaijer, den sleutel ervan aanbood, waarmee de Commissaris der Koningin de deur opende.

De Commissaris complimenteerde B. en W. en den raad met de groote en met smaak uitgevoerde verbetering en vergrooting, zoodat meer bergruimte is verkregen en prettiger werken in aangenamer omgeving mogelijk is geworden, terwijl de kosten betrekkelijk gering zijn. Dr. Fraser bood namens de ingezetenen, als bewijs van saamhoorigheidsbesef, een couvert met inhoud aan, bestemd om daarmee het gemeentehuis nog meer tot een ’tehuis’ te maken.


Burgemeester Bramer dankte de verschillende sprekers en verklaarde zeer geroerd te zijn door de gave der burgerij. Ook betuigde hij de bijzondere tevredenheid van B. en W. en raad aan den architect, den heer Van Straten, voor de wijze waarop gewoekerd was met ruimte en geld, alsmede aan de aannemers en verdere uitvoerders van den bouw. Het nieuwe gemeentehuis voorziet in een jarenlang gevoelde behoefte. Er was in het oude gebouw een nijpend gebrek aan ruimte, veroorzaakt door de meerdere werkzaamheden door de sociale wetgeving in den laatsten tijd en doordat Stad Hardenberg centrum-gemeente is van Noordoost-Overijssel. Door aanbouw op een belendenden tuin en door verbouw is een kloek en waardig monumentaal gebouw verrezen, dat door zijn inrichting al de geriefelijkheden en gemakken geeft die men van een modern gemeentehuis kan verlangen.

De verbouw was uitgevoerd door het aannemersbedrijf van de gebroeders Dijkhuis. Tijdens de verbouw had de gemeenteraad vergaderd in de oude school aan de Wilhelminastraat.

Een door fotograaf Brusse uit Enschede gemaakte groepsfoto van de burgemeester en het secretarie-personeel van de gemeente Stad Hardenberg, voor het in 1938 grootschalig verbouwde stadhuis. Vooraan, v.l.n.r.: J. Breukelman (opzichter gemeentewerken), J.L. van den Poll (ambtenaar ter secretarie), Chr.F. Bramer (burgemeester), G. Draaijer (gemeentesecretaris) en dhr. Schröder (functie onbekend). Tweede rij: dhr. De Ruyter (commandant rijkspolitie), Zw. Middendorp (gemeenteontvanger), R.J. Versteeg (monteur Gemeentelijk Elektriciteitsbedrijf), G. Drenthen (ambtenaar ter secretarie), F. Meyer, J.T. den Besten (opperwachtmeester der Koninklijke Marechaussee) en W. Sebel (gemeenteveldwachter). Bovenste rij: W. ten Brinke en H. Grootoonk (stadsreinigers) en Fr. Goris (functie onbekend).
Het verzetten van het torentje op het stadhuis door aannemer Dijkhuis. Links Hendrik Jan Zweers, anno 1939.

Over op:

Kadastrale hulpkaart, anno 1939 (sectie A-2904).
Prentbriefkaart met echte foto van het verbouwde en uitgebreide raadhuis.

Legger 397/846: Nieuwe sectie A-2904. Gemeentehuis en erf. In 1941 overboeking. Over op:
Legger 2930/76: Eigendom van de gemeente Hardenberg. In 1943 verandering van bestemming. Over op:
Legger 2930/161: Kantoorgebouw en erf.

‘Het Noord-Oosten’ van 30 augustus 1963 meldde:
Aan de IJsselcentrale is een gedeelte van de voormalige tramloods verhuurd aan het Rustenbergerplein te Heemse. Voor de uitbreidingsplannen moet dat worden ontruimd en op grond daarvan stellen B. & W. de raad voor enige kantoorruimten aan de IJsselcentrale te verhuren van het voormalige stadhuis van Hardenberg: vier vertrekken op de eerste verdieping en een vertrek op de begane grond.

Op 27 mei 1972 vond de officiële opening plaats van museum Oudheidkamer in het voormalige stadhuis van Hardenberg. De krant ‘Het Noord-Oosten’ wijdde er indertijd een groot artikel aan, te lezen op deze speciale pagina van onze website.