De molenromp, anno 2007 (fotograaf: E. Wolbink, Hardenberg).

De als beltmolen uitgevoerde achtkante molen met de naam Welkom is in 1902 gebouwd als korenmolen. In het verleden had de molen een invaargrot voor transport over water. De molen is onttakeld, waarbij het wiekenkruis en de staart werden verwijderd. De oostelijk gelegen invaargrot en het toevoerkanaal zijn gedempt. De incomplete molen kreeg een functie als opslagruimte, maar is tegenwoordig in gebruik als woning. Aan de zuidkant werd het uitgebreid met een rechthoekige houten serre boven de inrit.

Op de plek van de huidige molenromp heeft al ver voor 1902 een molen gestaan. Al in 1848 werd een verzoek aan de gemeenteraad van Ambt Hardenberg gericht voor het mogen oprichten van een windkoren- en pelmolen aan de Dedemsvaart. Het was de algemene wens in die streek om in de nabijheid een korenmolen te hebben, omdat er met name in Lutten en Slagharen zeer veel graan werd verbouwd. Met dat graan moesten de landbouwers grote afstanden afleggen om het te laten malen. Ze konden ermee naar de Haarmolen of naar de molen van Varwijk in Dedemsvaart.

Op 23 mei 1848 werd koninklijke goedkeuring verleend aan Jan Berend Minke om nabij het Jaaghuis te Lutten aan de Dedemsvaart een molen te bouwen. In juli 1849 was de molen operationeel. Minke en zijn compagnon Johannes Gerhardus Otto Feijen hadden daarvoor geld geleend van Jan Bouwhuis uit Heemse. In de hypotheekakte wordt de nieuw gebouwde molen met name genoemd, de koornmolen De Welkomst. Drie jaar later alweer verkocht Minke de molen onderhands aan molenaarsknecht Johan Christiaan Frederik Scheurer uit Avereest.

Overijsselsche Courant, anno 1859:
Lutten, 4 junij. Heden namiddag had men alhier een verschrikkelijk onweder, vergezeld van eenen ontzettenden regen. De bliksem is geslagen in den korenmolen in de nabijheid van het jaaghuis aan de Dedemsvaart. De eene wiek is geheel verbrijzeld en binnen in den molen is alles gescheurd, gespleten en stuk geslagen, wat maar in den weg stond. Door de tegenwoordigheid van geest van den eigenaar en diens knecht, is men den brand wel spoedig meester geworden, maar is de schade toch aanzienlijk. De molen is verzekerd in de maatschappij van den heer Sonsbeeck te Zwolle.

De molen werd in 1859 door de bliksem getroffen en brandde gedeeltelijk af. Datzelfde jaar werd hij opnieuw in gebruik genomen, maar dat was van korte duur, want in september sloeg weer de bliksem in en brandde de molen tot de grond toe af. Scheurer verkocht de restanten aan Johan Heinrich Steffen die de molen weer liet herbouwen. Een decennium later verruilde de molen weer van eigenaar. Steffen verkocht hem aan Gerrit Jan Reinink. Om de aankoop van de molen te kunnen financieren leende Gerrit Jan geld bij zijn oudere broers Hendrik en Berend. Hendrik Reinink was zelf eigenaar van de Anermolen. De daaropvolgende jaren ging de molen binnen de familie over in handen van Hendrik en Berend en later Jan Reinink.

Prentbriefkaart van de molen ‘Welkom’ te Lutten aan de Dedemsvaart.

Veel zegen rustte er niet op de molen, want in juni 1900 brandde de molen opnieuw af. De molen werd herbouwd met materiaal dat afkomstig was uit de gesloopte houtzaagmolen Werkhorst uit Staphorst. In 1903 kwam Johan Broekroelofs in Lutten wonen. Hij had de molen van Reinink gekocht en het gezin betrok het muldershuis, voor aan de straat. In de zomer van 1911 liet hij de molen flink opknappen. Een jaar later kreeg een pleegzoon van de molenaar, Jan van Zwolle genaamd, letterlijk een klap van de molenwiek. Hij stierf aan de gevolgen ervan…

Begin 1917 verkeerde de molen Welkom in een gevaarlijke toestand. De plaatselijke krant maakte er melding van. De as was verzakt, terwijl de wieken gespannen waren. Toen het hard begon te waaien, was men bang dat de schade nog groter zou worden. De knecht werd in het holst van de nacht naar de molenhersteller in Coevorden gestuurd. Die pakte de restauratie meteen op, waardoor er geen ongelukken gebeurden. In de zomer van 1918 ontsnapte de molen aan een volgende brand. Een zwaar onweer trok over Lutten. Ook de molen van Broekroelofs werd getroffen, maar veel schade werd er dit keer niet aangericht.

Broekroelofs verkocht de molen ‘Welkom’ in 1927, inclusief woonhuis en tuingrond, voor 7750 gulden aan de familie Altena.

Foto van de korenmolen ‘Welkom’, met molenaar Hendrik Altena en echtgenote Geertiena Alberdina Bieleveld (voor 1931).

De volgende eigenaar van de molen, molenaar Hendrik Altena, liet in 1928 een kleine verandering aanbrengen in de bestaande molen. Door de firma Weduwe Hubert & Zonen uit Coevorden werd de verbouw gerealiseerd die bestond in het maken van een machinale maalderij. Voor het aandrijven van een maalstoel, jakobsladder en koekenbreker werd een ruwoliemotor van 20 pk geplaatst. In datzelfde jaar brak één van de wieken van de molen bij de as af. Met veel geraas stortte deze ter aarde. Het andere gedeelte moest toen ook verwijderd worden, waarna de molen een tijdlang met slechts één vlocht draaide.

Foto, gemaakt op zaterdag 12 december 1964, ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van de tweelingbroers Hendrik (links) en Roelof Altena (rechts).

Toen Altena in 1964 met pensioen ging, is het muldershuis gekocht door de familie Schutte en de molen door Lambertus Johannes Sloet, een tuinarchitect die er zijn tweede huis van maakte. Daarna heeft de molen wisselende eigenaren gekend. Een tijdje heeft het zelfs gefunctioneerd als galerie De Baanmolen.

© ‘Monumenten in de gemeente Hardenberg’, uitgegeven door de Stichting Historische Projecten, 2008.

Kadastrale geschiedenis

Kadastrale hulpkaart, 29 mei 1849 (sectie B-1990).

Legger 884/1: Nieuwe sectie B-1990. Windkorenmolen en erf. Eigendom van vervener Johan Bernard Minke en mede-eigenaar te Avereest. In 1851 verkoop. Over op:
Legger 1059/2: Eigendom van molenaarsknecht Johan Christiaan Frederik Scheurer te Avereest. In 1856 redres. Over op:

Fragment van kadastrale hulpkaart, anno 1856 (sectie B-2366).

Legger 1059/8: Nieuwe sectie B-2366. Windkorenmolen en erf. In 1859 afgebrand. Herbouwd na brand. Over op:
Legger 1059/16: Sectie B-2366. Windkorenmolen en erf. In 1862 verkoop.

Molenaar Johan Christiaan Frederik Scheurer verscheen op 4 september 1862 voor notaris Frederik Willem Christiaan Mulert te Ommen en verklaarde zijn windkorenmolen aan de Dedemsvaart te hebben verkocht en over te dragen aan Johan Heinrich Steffen.

Legger 2114/7: Eigendom van molenaar Johan Heinrich Steffen. In 1863 hermeting. Over op:
Legger 2114/8: Nieuwe sectie M-55. Windkorenmolen en erf. In 1869 verkoop.

Molenaar Johan Heinrich Steffen uit Almelo verscheen op 28 mei 1869 voor notaris Swam en verklaarde zijn windkorenmolen aan de Dedemsvaart voor 3000 gulden te hebben verkocht aan molenaar Gerrit Jan Reinink (aktenr. 3116).

Op 28 mei 1869 verleed notaris Willem Swam te Gramsbergen een hypotheekakte op verzoek van molenaar Gerrit Jan Reinink. Deze had 2200 gulden geleend van vervener Luite Everts Wind. Als onderpand voor de lening en de verschuldigde rente stelde hij o.a. de korenmolen op sectie M-55 (aktenr. 3117).

Op 6 november 1869 verleed notaris Swam te Gramsbergen een hypotheekakte op verzoek van molenaar Gerrit Jan Reinink. Deze verklaarde 1400 gulden te hebben geleend van en schuldig te zijn aan molenaar Hendrik Reinink te Ane en landbouwer Berend Reinink te Ane. Als onderpand stelde hij o.a. de korenmolen aan de Dedemsvaart, sectie M-55 (aktenr. 3130).

Over op:
Legger 2897/1: Eigendom van molenaar Gerrit Jan Reinink. In 1871 verkoop. Over op:
Legger 3066/1: Eigendom van molenaar Hendrik Reinink en mede-eigenaar. Huisnr. P-55. In 1881 verkoop. Over op:
Legger 4193/1: Eigendom van molenaar, landbouwer, kastelein en winkelier Jan Reinink Hendrikszn. In 1902 verkoop. Over op:
Legger 4914/9: Eigendom van landbouwer en molenaar Johan Broekroelofs. In 1927 verkoop. Over op:
Legger 9403/1: Eigendom van molenaar Hendrik Altena. In 1964 verkoop. Over op:
Legger 14256/1: Eigendom van tuinarchitect Lambertus Johannes Sloet te Almelo. In 1971 opgenomen in de ruilverkaveling. Over op:
Legger 15256/5: Nieuwe sectie U-54. Molen, schuur en tuin. In 1973 verkoop. Over op:
Legger 16501/1: Eigendom van gynaecoloog Jan Buisman Ebbinge te Almelo.