Een minder bekende, maar zeker zo interessante bron voor de geschiedenis van Hardenberg, is het archief van de Stephanuskerk, de vroegere hervormde kerk. Daarin wordt onder andere een notulenboek van de kerkvoogdij bewaard, waarin beknopt verslag wordt gedaan van de vergaderingen en de daarin genomen besluiten.
In de vergadering van 13 september 1864 besloot men onder andere over een aantal zaken betreffende de komst van de nieuwe predikant ds. G.J. Sijpkens. De dominee had het beroep aangenomen, maar onder een aantal voorwaarden. Zo vond hij de Hardenberger pastorie ver onder de maat. Het gebouw had te kampen met achterstallig onderhoud. De kerkvoogden vonden het maar een lastig punt. De vraag was of ze speciaal voor de dominee een ander huis zouden huren, of dat hij toch de pastorie moest betrekken. Tot het laatste werd besloten. Om Sijpkens inboedel naar Hardenberg te kunnen transporteren, werden twee vaartuigen gehuurd. Maar het allerbelangrijkste besluit dat de kerkvoogden namen was de bouw van een nieuwe pastorie. Het voorstel werd met algemene stemmen aangenomen.
Ruim twee maanden later werd de bouw publiekelijk aanbesteed ten huize van den logementhouder Van Munster te Stad Hardenberg. De advertentie luidde:
‘Het amoveren der bestaande en het bouwen eener nieuwe pastorie te Stad Hardenberg. De teekeningen liggen na den 20 november e.k. ter inzage bij voornoemden logementhouder, terwijl vanaf dien tijd de gedrukte bestekken, tegen betaling van 50 cents per exemplaar te bekomen zijn bij den heer D. Zweers, president-kerkvoogd te Hardenberg en bij de architecten W. & F.C. Koch te Zwolle.’
De laagste inschrijver was aannemer Zandrie Koeslag met een prijs van 7230 gulden. In december werd de bouw aan hem gegund, zij het met de opmerking dat inmiddels gesproken was over aanpassingen van het bestek om de aanneemsom op 7000 gulden te krijgen.
Die nieuwe pastorie werd gebouwd aan het Oosteinde, nabij de oude. De pastorie, in de volksmond ook ‘wheeme’ genaamd, werd ontworpen door de bekende Zwolsche architectenbroers W. en F.C. Koch. Pas in augustus 1867 kon het nieuwe gebouw in gebruik genomen worden.
De wheeme is, zoals zoveel markante gebouwen in Hardenberg, verdwenen uit het straatbeeld. Gelukkig hebben we de foto’s nog…
Geef een reactie