Het Sallands Volksblad van 28 mei 1926 meldde:
Hardenberg. Zaterdag 29 mei hoopt hier te arriveren het reeds in een groot deel van Nederland zoo populair geworden tentoonstellingsschip ‘Klein Artis’ met haar prachtverzameling levende en opgezette dieren. De groote belangstelling die de vereeniging ‘Natura Artis’, door welke het schip is uitgerust, ondervindt, zal hier zeker ook wel zijn.
Klein Artis, het schip met zijn zeldzame collectie levende dieren, praeparaten en natuurwonderen, hoopt zaterdag 29 mei in den middag aan de brug Hoogenweg-Hardenberg te arriveren.
Het propagandaschip was eigendom van de Koninklijke Vereeniging ‘Natura Artis’ en werd geĆ«xploiteerd door de heer W.J.M. Deutz.
Een uitgebreid verslag over ‘Klein Artis’ werd gepubliceerd in het landelijk dagblad ‘Het Vaderland’:
“Men vindt hier in klein bestek een groote verscheidenheid aan levende have, gepraepareerde dieren en merkwaardigheden, die zeer overzichtelijk is opgesteld en door opschriften verduidelijkt, terwijl een catalogus en mondelinge toelichting door den leider de weetgierigheld in alle opzichten kan bevredigen. Er valt vooral voor leerlingen van scholen heel wat op te steken, terwijl ook volwassenen met belangstelling van een en ander zullen kennis nemen.
Het drijvend museum herbergt inzendingen van verschillende bekende vereenigingen en instellingen en het zou een onbegonnen werk zijn hier een eenigszins volledige beschrijving te willen geven van hetgeen er te zien valt. Wij vestigen slechts op enkele bijzonderheden de aandacht, bijv. een wervel van een walvis trekt vooral door vergelijking met dien van een paard de aandacht door zijn grootte. Een eigenaardige sensatie voor velen zal het ook zijn als zij hier de onderkaak terugvinden van den vroegeren olifant “Betsy”. Ook op het gebied van de vogels en hun netten, van vlinders en schelpen valt er zeer veel te bezichtigen. Fossielen en oude gereedschappen van steen, urnen enz. vertegenwoordigen het praehistorische deel der verzameling. Een paar diorama’s geven onze moerasvogels in hun natuurlijke omgeving weer en een gekleurd beeld van koralen in de Moluksche Zee.
De aquaria bevatten o.a. mooie exemplaren van Rasbora’s, een gele paling, tijgerkoraalvischjes op zoet water overgebracht, een visch die zich verdedigt door electrische schokken te verwekken, en andere merkwaardigheden, die belangstelling verdienen. De grootere dieren, die er in gevangenschap toeven, geven blijk het erg naar hun zin te hebben. Een vos, die geheel tam is, is steeds tot een spelletje met den baas bereid, aapjes amuseeren zich als echte kwajongens en een papegaai laat als hij er zin in heeft, een heel repertoire van menschelijke woorden hooren. Daar tusschendoor is het een voortdurend gefluit van tropische vogeltjes…”
In 1962, na 37 jaar, kwam er een einde aan de exploitatie van het schip. Men had gedurende die periode meer dan anderhalf miljoen bezoekers gehad.
Het schip moet eind jaren ’50, begin jaren ’60, nog een keer in Hardenberg zijn geweest. Wie kan zich dat herinneren en wie heeft er mogelijk foto’s van? We houden ons andermaal aanbevolen…
Een reactie
J. Kiesbrink
Heb in september 1947 deze tentoonstelling als scholier bezocht. We genoten van alle prachtige aquaria, vitrines en kooien met dieren.