| jaar | titel | auteur | tekst | bron |
|---|---|---|---|---|
| 1580 | Nederlandsche Historiën (1642-1647) | Hooft, P.C. (1581-1647) | Slagh tussen Schenk en Hoohenlo op de Hardenbergher heide. Schenk, zynde dier hoope quyt, hield stil by Hardenbergh, een vlek vier mylen van Zwol, eene van Koeverde, aan ’t stroomken de Vecht. | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren |
1580-06-17 | Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and’re notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden. (1616) | Baudartius, Willem | Slach tot Hardenbergh, tusschen des Conincx ende der Staten volck. —– Graef van Hohenlo verliest den slach te Hardenberge. | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren |
| 1580-06-17 | Beschrijvinghe van alle de Nederlanden | Guicciardini Lodovico | Hardenberghe light op den vloedt Vider. “Hardenberghe is een vlecke een myle van Coevorden ende vier van Swol, op de riviere genaemt de Vecht, die uyt het Graefschap van Benthem komende, ende een half ure gaens boven Hardenberghe, by het huys Gramsberghe, de Aa van Coevorden met sich nemende, loopt door Omme voorby Swol, ende voort met het Swartewater voor by Hasselt inde Zuyderzee. Dit Hardenberghe is befaemt van eenen veltslach die daer gheschiede int’ jaer 1580 tusschen den Veldtoversten Marten Schenck, die doen den Koninck van Spangien diende, onder het gouvernement van den Hertoghe van Parma ter eenre zyden, ende den Grave Philips van Hohenlo Veltoverste der Vereenichde Landen ter ander zyden, vergeselschapt met ontrent veerthien hondert peerden ende achthien hondert te voete, ende vijf stucken gheschuts: ende Schenck hadde niet boven ses hondert peerden ende drie duysent te voete sonder geschut. Dan alsoo het in Iunio was ende nae middagh, de Sonne heet, ende Schenck hem drie uren wel gherust hadde: is Hohenlo uyt Oosten over de dorre Heyde versmacht van hitte hem teghen ghekomen. Als zy nu het ghebedt gedaen hadden, de hoeden opgeworpen, teeckenen ghegheven, ende het gheschut los gheschoten was, renden die Vriesche Vanen van Hohenlo voort teghen twee vanen Lanciers van Schencks Albanoysen, waer van de eene eermen omsach, gantsch verslaghen, ende de andere met groote schade verstroeyt werdt, de welcke de Duytsche Ruyteren nae joeghen, endeSchencks voetvolck begoste te wijcken, ende het scheen dat Hohenlo soude de victorie ghehadt hebben. Maer alsoo de Vriesche vanen Ruyteren haer reede maecten om weder te treffen, ende seeckere andere Lanciers van Schenck met sommighe goede Schutten nae Hohenloos volck toesetteden, die gheenen troost op haer spiessen en konden hebben, midts dat zy die weynich hadden, weecken zy op een camp daer by, daer zy (hoe wel eenige hun daer weerden) gantsch op de vlucht quamen. Daer bleven verslaghen den Oversten Wijngaerden, al vechtende, oock de Vaendrich Nyvelt. Veel andere notabele worden gevanghen, ende meestendeel vluchten. Hohenlo selve beghaf hem op Oldenzeel, om daer weder het hooft te bieden.” Omme staet van Hardenberge twee mijlkens, op den voorseyden vloedt Vider. Almeloe ligghende op eenen kleynen vliet die in de Vider loopt, is van Ghoer twee mylen. Ghoer light op den voorseyden vloedt Vider, een myle van Diepenheim. Diepenheim is van Delden twee mylen. Delden staet van Enschede anderhalve myle. Enschede light van Oldeseel een myle. “Het heeft vele gheleden gheduerende dese oorloghen, ende is meermaels ghedwonghen ende sterck ghemaeckt. Ende in het jaer 1597 is het selve Prince Maurits, die met zynen Legher daer voor ghekomen was, den 18 Octobris overghegheven gheweest.” Het volck van desen lande is ghelegen tusschen de Gheldersche ende de Vriesen, ende is deshalven deelachtich van natuere, aert ende ghebruyck met d’een ende d’andere. Eertijdts heeft dit landt toebegoort den Bisschoppen van Vtrecht: maer onlancks gheleden int’ jaer 1527 heeft Hendrick van Beyeren Bisschop van Vtrecht, mits de selve swaericheden ende redenen om de welcke hy de wereltlijcke heerschappye van Vtrecht Keyser Karel den vijfsten overghegeven hadde (ghelijck hier nae gheseyt sal worden) hem oock overghegheven heeft de Heerlijckheydt van Overijssel: ende daer nae int’ jaer 1549 is Philips zijn sone hier ontfanghen ende gesworen als toekomende Landtvorst: deshalven hy onder zyne andere tytelen, oock dien van desen Lande voert: welck doen ick dit schreef van weghen zyner Majesteyt gheregeert wert door Ian van Ligny, Grave van Aremberghe, oock Gouverneur van Vrieslandt. Hier mede zy ghenoech ghesproocken van het landt van Overijssel: laet ons nu komen in Vrieslandt. | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren |
| 1226 | Vaderlandsche historie deel 2 (1749) | Wagenaar, Jan | XXII. Groninger en Drentsche Onlusten (over de Slag bij Ane). Bisschop Otto was naauwlyks met de Graaven van Gelder en Holland bevredigd, of hy werdt in eenen nieuwen Kryg ingewikkeld, waar in hy hunne hulp behoefde. Egbert, Burggraaf van Groningen, was, ten deezen tyde, oneenig met de Gelekingen, een ryk en magtig Geslagt daar ter Stede. Dit liep zo ver, dat de wederzydsche aanhang, t’eenigen tyde, op de markt, handgemeen raakte. De Burggraaf behieldt hier de overhand. De Gelekingen zagen, sedert, naar hulp uit, en vonden Rudolf, Slotvoogd van Koeverden, gereed, om hen by te springen. Men hadt voor, Egbert in zyn Huis te overvallen, en te dooden, of ter Stad uit te jaagen. Bisschop Otto kreeg ondertusschen kennis van deeze oneenigheeden, en begaf zig, in aller yl, naar Groningen, alwaar partyen voor hem gehoord werden, en de twist, in schyn ten minsten, bygelegd. Doch Rudolf van Koeverden, die geene vrede zogt, bewoog eenigen der Gelekingen, om hun woord in te trekken (e). De Bisschop kon, voor zyn vertrek, niet anders te weeg brengen dan een bestand, ’t welk tot zyne wederkomst duuren zou. Egbert ondernam, na verloop van eenigen tyd, een Slot op te werpen, te Glumme, nu Glimmen genaamd, niet verre van Groningen: welk bedryf zyne partyen hielden te stryden met den inhoud van ’t bestand. Straks was Rudolf met de Drenters op de been. ’t Slot werdt belegerd, bemagtigd, ten gronde toe afgebroken, en Egbert genoodzaakt, naar Friesland te wyken. Hier wist hy egter, binnen kort, zo veel Volks by een te brengen, dat hy ’t beleg van (e) Groningen, daar Rudolf nu ’t opperbewind hadt, onderneemen durfde. Ook gelukte het hem, eerlang, de Stad te overmeesteren, die, grootendeels, door de vlam, vernield werdt. Egbert liet toen de S. Walburgs Kerk van nieuws versterken, en wilde geene andere Inwooners in Groningen dulden, dan die zyne belangen toegedaan waren. Rudolf en de Gelekingen, die de Stad hadden moeten ruimen, spaarden egter moeite noch kosten, om Egbert eenen kans af te zien (f). De Bisschop, van hunnen toeleg verstendigd, hadt eenige Ruitery, in Salland geworven, geplaatst in Umme of Ommen, om Rudolf te stuiten; doch deeze versloeg de Sallandsche Ruiters met weinige manschap, en baande zig den weg, tot het beleg van Groningen, welk, met een aanzienlyk Leger, te Dalen, te Loon, en in andere Plaatsen van Drente niet alleen, maar ook te Steenvoort, te Goor, en elders geworven, ondernomen werdt. De Gelekingen voegden ‘er zelfs nog een goed deel Friezen by. Groningen werdt eerlang zoo zeer in ’t naauw gebragt, dat Bisschop Otto genoodzaakt werdt, aan alle kanten, naar hulp uit te zien, en binnen en buiten het Stigt Krygsvolk (opm. De Graaven van Holland en Gelder helpen de Stigtschen) te doen verzamelen. Graaf Gerard van Gelder, zo onlangs met hem verzoend, boodt hem, in persoon, zynen dienst aan. De Graaf van Holland voorzag hem van een goed deel Krygsvolk. Zo deeden verscheiden’ andere Heeren. Alle deeze benden verzamelden zig te Ommen, alwaar zy, door den Bisschop, gemonsterd werden. Voorts trok hy met zyn Leger naar Nyenstede, alwaar sedert het Slot Hardenberg gestigt werdt; van daar naar Bergen, en eindelyk naar Anen, alwaar hy zig nedersloeg. De Leeftogt en Krygsbehoeften werden het Leger, in eene groote menigte van Vaartuigen, langs den Vegtstroom in Salland, nagevoerd. Op het gerugt van ’s Bisschops aantogt, brak Rudolf op van voor Groningen, en sloeg zig, by Koeverden, niet verre van ’t Bisschoplyk Leger, neder. De wederzydsche Legers werden, door een moeras, dat niet boven eene halve myl wyd, en met geen geboomte noch kreupelbosch bezet was, van een gescheiden. Eer men handgemeen raakte, werdt ‘er over een Verdrag gehandeld; doch vrugteloos. De Bisschop verklaarde de goederen van Rudolf en eenigen van zyne maagschap en aanhang verbeurd; doch dit (opm. 1226.) baarde verbittering, geen’ schrik. Op den zeven en twintigsten van Hooimaand des jaars 1226, werdt de stryd van ’s Bisschops zyde aangevangen (opm. Deeze dag was ook die van ’s Bisschops dood, volgens de Stigtsche Schryvers. Zo zy ’t regt hebben, moet de jaartekening verkeerd zyn in eenen zyner Brieven, gegeven in den jaare 1228, te vinden by Buchelius ad Hedam p. 202.) Rudolf van Goor voerde de benden aan, en werdt van den Bisschop, die ’t volk, door ’t vergunnen van aflaaten, en ’t schenken van den Herderlyken zegen, ten stryde hadt aangemoedigd, van den Graave van Gelder, en van ’t gros van ’t Leger, tot aan ’t moeras gevolgd. ’t Gevegt begon hier in ’t water. De Bisschoplyken, die meest allen zwaar gewapend waren, schooten verre te kort, en werden, door de Drenters, van verre met pylen en lansen, van naby met zwaarden, by menigten, (Nederlaag en Dood van Bisschop Otto den II.) omgebragt. De schrik en wanorde werdt haast zo groot in ’t Bisschoplyk Leger, dat men ‘er alomme aan ’t vlugten sloeg; ’t welk in ’t moeras moeilyk en gevaarlyk was. Ook verdronk ‘er eene groote menigte volks. De Bisschop zelf werdt gegreepen, en na ’t uitstaan van verscheiden’ mishandelingen, wreedelyk omgebragt. Men schoor hem, met een zwaard, de Priesterlyke kroon van ’t hoofd, dat ‘er vel en vleesch aan hangen bleef, stak hem den hals af, en dompelde hem toen in ’t water. ’s Bisschops Broeder, Dirk, Proost van Deventer en Oldenzeel, stierf aan eene zwaare wonde in ’t hoofd, en werdt naderhand te Deventer begraaven. De Graaf van Gelder en Heer Gysbrecht van Amstel, ook gekwetst zynde, werden gevangen naar ’t Leger van Rudolf gevoerd. De voorraadschepen, die op de Vegt lagen, vielen ook den Drenteren in handen. Kortom de nederlaag der Stigtschen was volkomen. Zy verlooren ‘er vier (g) of vyfhonderd man in (h). Doch het verlies van de andere zyde wordt nergens begroot. Het Lyk des Bisschops werdt den zynen overgeleverd, en in de S. Maartens Kerke te Utrecht begraaven. XXIII. Wilbrand wordt Bisschop van Utrecht. Terwyl de Utrechtsche Geestelykheid vergaderd was, om eenen nieuwen Bisschop te verkiezen, werden Graaf Gerard van Gelder en Heer Gysbrecht van Amstel, die nog niet volkomen geneezen; doch, voor zekeren tyd, op hun woord van eer, ontslaagen waren, op bedden midden in ’t vertrek gebragt: daar zy, door ernstig smeeken en het vertoonen hunner wonden, te weeg bragten, dat Wilbrand, Bisschop van Paderborn, en Bloedverwant der Graaven van Gelder en van Holland, tot Bisschop van Utrecht verkooren werdt. Graaf Floris, die, nu zestien jaaren oud zynde, by deeze verkiezing tegenwoordig was, gaf ‘er ook zyne stem toe (i). Wilbrand was dapper en schrander, en geoeffend in den Kryg. Men verwagtte derhalven van hem, meer dan van iemant, de verlossing der gevangen Heeren, en de herstelling van de vervallen’ zaaken des Bisdoms. Ook was hy naauwlyks, met ’s Pausen verlof, van ’t Bisdom van Paderborn, naar dat van Utrecht, overgebragt, of hy rusttte zig toe ten stryde tegen de Drenters. De gevangen’ Heeren werden haast op vrye voeten gesteld (k).Doch ’t leedt nog eenige jaaren, eer hy de Drenters bedwong (l). Rudolf van Koeverden viel hem, in den jaare 1230, in handen, en eindigde zyn leeven op een Rad (m). En in ’t zelfde jaar, werdt ‘er een voordeelig Verdrag voor den Bisschop met de Drenters getroffen (n). e. Anonym. de Reb. Ultraj. Cap. XXII. p.17 | f. Anonym. de Reb. Ultraj. Cap. XXIV. p.17, 18 | g. Anonym. de Reb. Ultraj. Cap. XXV. p.21. Godefrid. Monach. ad annum 1227 | h. Beka in Otton. II. p. 70. De vermeerd. Beka bl. 139 | i. Anonym. de Reb. Ultraj. Cap. XXVI. p.22 | k. Anonym. de Reb. Ultraj. Cap. XXIX. p.24 | l. Godefr. Monach. ad annum 1228 | m. Anonym. de Reb. Ultraj. Cap. XXXV. p.31. Godefr. Monach. ad annum 1231 | n. Anonym. de Reb. Ultraj. Cap. XXXVIII. p. 35. Beka in Willibr. p. 72, 73. | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren |
| 1228 | Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht, hoofdstuk 8 (1517) | Aurelius, Cornelius | Van justicie ende doot die desen Roelof, den castelein, anghedaen wert. Dat VIII capittel. Hierna, in den jaer Ons Heren M II C ende XXVIII, als alle marasschen ende broeclanden harde mitten yse ende snee bevroren waren, ende men overal reysen mochte, toech de biscop mit enen machtigen heer in der Drenthenlant, ende meende dat hi des anderen daghes voer tslot tot Coeverden trecken soude, om dat te bestormen ende mit crachte te winnen; mer dit opset ghing te niet, want in derselver nacht quam groot wint ende reghen, waerbi dat dat ijs ende snee te niete ghing, ende al dat heer moste van nootsweghen afterwaerts wijken, ende lieten alle hoer instrumenten ende artelrije daer bliven; ende die biscop predicte van nijewes des paeus oflaet, ende sende in Vrieslant om hulpe ende volc van wapenen. Ende als die zomer anquam, vercreech dese Roelof een bestant van XV dagen lang, ende beloofde tot dier abten segghen in Vrieslant te onderhouden alsulken uutsprake ende seggen van allen misdaden dye tusschen den biscop ende hem tot deser tijt toe geweest hadden. Gedurende dit bestant van XV daghen, quam Roelof opt casteel van Herdenberch, ende woude mitten biscop spreken ende tracteren van den paijse ende zoene. Die biscop verwonderde hem seer als hi desen Roelof sach, ende seyde hoe hi so stout ende vermetel ware boven alle andere sine vianden te comen alleen mit enen dienre in zijnre presentie. Daer namen dye borchsaten ende die gemeente van Hardenberch desen Roelof tegens des biscops danck ende wille, als een onwettigen ende verbannen man, uut des biscops camer, mit Henric van Gravesdorp, ende brochten hem beneden int slot, ende setten se beyde al levende op raden, ende andeden hem menigerley pinen, als moerdennaers ende straetrovers, waerom dat volc in den Stichte van Uutrecht began tegen malcander op te staen, also datter scheen dat si malcanderen souden slaen of verbarnen; waerom dese biscop tot Uutrecht quam, ende dede daer openbaerlic sinen onscult voer alle den volke. Ende overmits hulpe grave Floris van Hollant maecte hi vrede ende vrientscap tusschen sine twistende mannen ende dienres. | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren |
| 1236 | Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrechthoofdstuk 9 (1517) | Aurelius, Cornelius | Van die rebelheit des volcs van Drenthen. Dat IX capitel. In den jare Ons Heren M II C ende XXXVI, dat verwaten ende vertwifelde volc van Drenten versameden vele wapentuers ende knechten, beleyden wederom die stede van Groningen. Ende Egbert, die burchgrave, dede dye porten op van der stede, ende ghing manlyken uut, ende sloech vele van sine vianden doot, ende behilt alle hore provande, ende wel VI C paerden, ende verbrande vele dorpen in den Drenten. Die biscop, die hem seer hierom verblide, reisde in Vrieslant, ende predicte daer weder des paeus oflaet, ende vercreech vandaen derdenwerf een groot heer van volc, daer hi crachtelicken mede in der Drenten toech, ende verbrande dat dorp van Coeverden ende dat voerburch van den casteel altemael, daer si vele paerden, harnasch, cleder, provanden ende ander vele goeden roefden ende namen; ende daerenboven sloegen sijt al ter doot, wijf ende kinderen, ende en spaerden nyemant, out noch jonck; ende als den dach ten avont quam, toech al dat biscops heer over dat broeclant om te bet bescermt te wesen, ende keerde weder tot Anen, daer si hem mitten behouden rove seer verbliden. Des anderen dages, als die zonne opghing, reysde des biscops heer mit onwonden bannijeren, mit trommelen ende andere geluden over dat broeclant, ende haesten hem om dat casteel van Coeverden te besetten. Mer een ontallic volc der Drenten waren des nachts te voren al heimelicken binnen der vesten des casteels gecomen, ende an die ander side stonden die Vriesen uutten gestichte van Monster in groter hoemoet in der Drenthen hulpe. Die Vriesen uut den Stichte van Uutrecht waren in des biscops hulpe van Uutrecht, ende hadden des dages te voren groten scade ghenomen ende waren sere verwonnen. Ende daerom waren de Drentheners vele te stouter, ende sijn mit heercracht te Coeverden gecomen, ende wouden sonder merren striden teghen den biscop. Mer die biscop anmerckende sine provande gheminret, toech weder afterwaert in Hardenberch, ende gaf zine zoudeners oerlof, ende dancte sine hulpers, ende hi besette sijn sloten, ende voervolde se mit alle dat hem van node was. | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren |
| 1358-04-23? | Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht, hoofstuk 16 (1517) | Aurelius, Cornelius | Hoe hertoge Willem zijnre sinnen bijster worde, ende hoe die biscop van Uutrecht dye stede van Hardenberch dede bemueren. Dat XVI capitel. Int jaer Ons Heren M CCC ende LVIII, op Sinte Jorijs dach, doe hadde Eduwaert die III van dier name, coninc van Engelant, een groot ende feestelick hof beroepen, ende gaf alle sine princen, heren ende baroenen van den lande enen costeliken maeltijt. Tot welken hove hertoge Willem van Beyeren, palensgrave opten Rijn, grave van Henegouwen, van Hollandt, Zeelant ende Vrieslant mede gheroepen ende ontboden was, ende worde mit groter eren ende triumphen van den coninc ende die coninghinne zijnre moyen ontfangen. Welcke feest voleynt wesende, is hi weder gereyst in Hollant, ende worde corts daerna zijnre sinnen bijster, ende is rasende geworden. Ende also hij alle sine dagen een streng heer ende graef hadde geweest, so dode hij ende sloechter mit sijn eygen hantGa naar voetnoot439 ter doot enen vromen edelen ridder, geheten here Gerrit van Wateringen. Ende hertoge Willem worde geset in vaste sekere hoeden ende bewaernissen, ende sat dairin omtrent XIX jaer lanc, totdat hi starf, als hi die graefscappen hadde gheregeert omtrent VII jaer. Ende IIII jaer hierna starf vrouwe Machtelt zijn huysvrouwe, die graefinne, ende leit tot Reinsburch int cloester begraven. In ditselve jaer dede here Jan van Arkel, biscop van Uutrecht, omgraven ende bemuren mit toirnen ende blochusen dat stedeken van Herdenberch, gelegen int Oversticht. Ende hi liet ofbreken ende te niete doen enen groten berch die omtrent die stede lach; ende als men seit, so plach op desen berch hier voirmaels een scoen coninclic pallaes te staen, datwelke die heiden ende ongelovigen gedestrueert ende vernyelt hadden. | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren |
| 1393-04-04 | Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht, hoofdstuk 40 (1517) | Aurelius, Cornelius | Hoe dat here Floris, biscop van Uutrecht, oflivich worde. Dat XL capitel. In den jare Ons Heren M CCC ende XCIII, opten IIII dach van Aprille, ende was doe die Heilige Goede Vridach, ter wilen dat men dat Heilige Ambocht in der kercken dede, omtrent IX uren, doen sceide van deser werlt ende ruste in den Here here Floris van Wevelichoven, biscop van Uutrecht, in de stede van Hardenberch, gelegen int lant van Overysel, als hy dat bisdom van Uutrecht mit groter eren XIII jaer lang ende V maenden hadde berecht. Dat welcke bisdom hi verladen vant mit vele sculden, ende was mit allen seere verarmt; mer hi heeftet sine nacomelinghe gelaten overvloedich van rijcdomme. Ende als dese eerwaerdige biscop in zijn bedde sieck lach, quamen tot hem sine vrienden ende magen van sinen bloede, ende begeerden van den biscop versien te worden mit tijtlike goeden ende gaven. Denwelcken die goedertieren vader antwoerde ende seide: ‘Mijn alreliefste kinderen ende vrienden, datgheen dat ghi overmits u diensten van mij hebt verdient, dat heb ic u doechdelic ende wel gheloont ende betaelt, ende dat ick u behouden mijne consciencie gedocht hebbe te geven, dat hebbe ic u te voren gegeven.’ Ende hi dede terstont bi hem comen sine offiecieren ende dienres, ende bewees hem den scat dair si sine sculden mede souden betalen; ende seide voirt dat alsulcke goeden als hi meer hadde, die waren hem angecomen van Sinte Martijns goeden. Ende daerom nam hi voir hem, dat hi dieselfde goeden Sinte Martijn ende sinen successoer ende navolger laten wilde. Dit geseit wesende dede hi sine vrienden ende magen van den huyse gaen, ende beval sinen casteleyn dat hi die niet en liet weder opten huyse comen, opdat si hem niet meer bidden en souden; want hi en woude sijn bisdom niet beswaren om sine vrienden ende magen wille. Daerna sende hi tot Henric van Zueren, castelein opt huys te Vollenhoef, ende an Evert van Esse, castelein van der Horst, ende tot andere casteleynen, officieren ende dienres, dat si haer sloten ende huysen des Stichts wel bewaren souden tot behoef des toecomenden biscops. Dese eerbare here heeft vele goede dingen gedaen in den Stichte ende lande van Uutrecht, want in die stede van Hardenberch dede hi een scoen casteel maken mit enen groten stenen toorne, mit een coninclike saele ende slaepcamer, ende mit een stallage van CC paerden. Hi dede oec repareren ende vermaken alle die sloten ende huysen in den Oversticht ende Nedersticht, als Vollenhoef, Horst, Stoutenburch, Vredelant ende Eembrugge, die mit allen sere vervallen waren, want si in menigen jaren nyet versien en waren. Hi liet alle sine sloten des Stichts sinen nacomelingen vry ende ombecommert, wel bewaert mit provande ende van als des men daerop behoeflijc was; ende dat ghemeen Sticht liet hi bisonder in goeden vrede. Sijn lichaem wort gevoert van Hardenberch tot in der stat van Uutrecht, ende worde aldaer begraven in dye Cathedrael hoeftkercke voer dat Hog | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren |
| 1358 | gemeentearchief Hardenberg | Van Bisschop Joans timmeraedje zyn noch deeze ouderwetsche rymen overigh, gelyk ik ze uit de papieren der regeeringe aldaer hebbe uitgeschreven: In het jaer 1358 soe men magh lesen, Doe Joan van Arckel Bisschop t’Utrecht is gewesen, Heeft laeten fonderen met torens ende muiren Den Hardenbergh ein stedeken in de Overstichtsche frontuiren, Liet daer by afbreken einen bergh hoich gedaen, Daer op eertyts ein Conings pallas plagh te staen, Dat de Heidenen ook hebben verdestrueert. Aldus wert noch alle hoicheit verneert. | ||
| 1580-06-17 | Slag op de Hardenberger heide. | geheugenvanhardenberg | ||
